Rabarber speelt De Klokkenluider van de Notre Dame
In de kerstvakantie speelt Rabarber traditioneel een voorstelling met leerlingen van de eigen jeugdtheaterschool die de rollen voor hun rekening nemen. Dit jaar is gekozen voor De Klokkenluider van de Notre Dame. Een wat griezelig verhaal met een poezelig randje.
Hij houdt van de luid bimbambeierende klokken in de toren van de kathedraal. Daar wordt hij door zijn ‘pleegvader’ Frollo als een gestrafte crimineel van de wereld weggehouden – en van het beeldschone zigeunermeisje Esmeralda. Quasimodo. Een griezel. Neus als een piramide, de mond een hoefijzer, tanden schots en scheef in zijn mond en eentje die bijna als een slagtand naar buiten steekt, eenogig, en dat ene oog verscholen achter een wrat, borstelige wenkbrauwen en… een bult op zijn rug. Hij is wat we monsterlijk mismaakt zouden noemen – maar daar heeft hij zelf maar nauwelijks weet van. De duivels uitziende bultenaar is de spilfiguur in Victor Hugo’s beroemde boek De Klokkenluider van de Notre Dame (1831), dat zich afspeelt in het geurende en meurende Parijs van de late Middeleeuwen. Het aangrijpende verhaal over het goede zowel als het slechte dat in elke mens huist is door Rabarber bewerkt tot een uitbundige en muzikale voorstelling voor jong en oud, die in de kerstvakantie speelt, en waarin liefst zo’n veertig (!) leerlingen van de eigen jeugdtheaterschool de rollen voor hun rekening nemen.
Het drietal Quasimodo, Frollo en Esmeralda wordt in de versie van Rabarber gespeeld door de talentvolle jongelingen Max de Vogel (18), Milan Rang (18) en Maud van Leeuwen (15). Van de drie heeft alleen Maud, uitgerekend de jongste van het stel, een moedige maar desondanks slechts halfgeslaagde poging gedaan om het vuistdikke werk van Hugo te lezen; de anderen hielden het bij een oppervlakkige verkenning van de nu en dan wel erg romantisch gekleurde Disney-variant van dit verhaal. “Esmeralda is een charmant en wat flirterig zigeunermeisje”, weet Maud, die met dit personage haar eerste grote rol in een heuse voorstelling speelt . “Ze is in wezen een verlegen jonge vrouw, maar raakt gaandeweg zekerder van zichzelf omdat ze bemerkt dat een aantal mannen om haar hand dingt. Uiteindelijk weet ze zich omringd door drie mannen: Frollo, Quasimodo en dan nog een wat onduidelijke figuur uit de stad. Vaak laat ze zich overweldigen door de sfeer die van de situatie uitgaat en ze leeft steeds met het gevoel dat alle gebeurtenissen haar overkomen, ondanks haarzelf.” “Quasimodo, voor hem is iedereen bang of ziet hem als een zotterik”, zegt Max de Vogel. “Maar hij is van binnen lief, hartelijk en goedaardig. Hij werd als baby door zijn moeder te vondeling gelegd en kwam daarna in onder de voogdij van de kwaadaardige kardinaal Frollo, die hem opvoedde als een gevangene. Hij weet daardoor niet beter dan dat hij het goed heeft, ondanks het regime van de machtige kerkvader. Als hij op een dag naar buiten mag, naar de mensen die hij vanuit zijn toren altijd gadesloeg, wordt hij door hen bekogeld met tomaten. Dat begrijpt hij niet. Maar dat is wel de dag dat hij Esmeralda ziet.” “Frollo?”, vraagt Milan Rang. “Frollo is een door en door wrede en egoïstische kerkvorst die zigeuners als ongedierte ziet en Quasimodo alleen als een mormel. Hij bezit veel macht omdat kerkelijke leiders indertijd ook stadsregenten waren. Daardoor kan hij, wat hij ook doet, vrijwel met alles ongestraft wegkomen.”
Volgens Wim Serlie, vaste regisseur en toneeldocent bij Rabarber, zijn in de bewerking die David Geysen voor Rabarber maakte, ook verwijzingen naar de actualiteit te vinden. “De zigeunerhaat die in de tijd van Victor Hugo leefde bijvoorbeeld; zagen we zoiets van de zomer in Italië en in Sarkozy’s Frankrijk ook niet? Vreemdelingenhaat. L’histoire se repète. Of een kerkleider die zich niets gelegen laat liggen aan machtsmisbruik. Zeer herkenbaar. Je probeert met de keuze voor een voorstelling natuurlijk ook altijd iets over de dag van vandaag te zeggen.” Dat is het drietal hoofdrolspelers snel met hem eens: “Maar het wordt ook een voorstelling die voor een breed publiek leuk is,” zegt Milan, die vorig jaar ook in de toenmalige kerstproductie Alice in Wonderland van Rabarber meedeed. “En er zitten ook grappen in die dan afwisselend voor jong maar ook voor oud leuk zijn”. Hij heeft een visie ontwikkeld op zijn rol: “Ik wil de aftakeling van de verziekte geest van Frollo laten zien, en de schijnheiligheid van een man tonen die zijn woord ooit aan de kerk heeft gegeven maar juist daardoor zijn ondergang tegemoet gaat. Hij is iemand die ik langzaam maar zeker zichtbaar gek moet laten worden in zijn hoofd, een man die bij mensen weerzin moet oproepen. Voor mijn rol is het belangrijk dat ik een pure slechterik ben, want daardoor kan ik Quasimodo des te mooier uit de verf laten komen.”
Ook Max de Vogel heeft goed nagedacht over zijn plaats en rol in het stuk: “Mijn Quasimodo moet vooral in staat zijn om medelijden op te wekken, maar toch ook een winnaar kunnen worden. Iemand die tot uitdrukking brengt dat je zonder over een mooi uiterlijk te beschikken toch als een lieve man kunt worden ervaren.” “En Esmeralda”, vult Maud aan, “komt tot gedurende het stuk tot de ontdekking dat het innerlijk, de inhoud, belangrijker is dan de verpakking.”
Het verhaal kent een gevoelig slot. Uiteindelijk ‘krijgen’ Quasimodo en Esmeralda elkaar, maar laat een verteller ons weten dat er weinig bekend is van wat daarna met het tweetal gebeurde.
De Klokkenluider van de Notre Dame door Rabarber is bedoeld voor iedereen vanaf 5 jaar. Van 26 tot en met 31 december te zien in Theater aan het Spui. Meer informatie: www.rabarber.net. Reserveren: www.theateraanhetspui.nl. of T (070) 346 52 72.
Eric Korsten 