Rockopera ‘Jesus Christ Superstar’ opnieuw tot leven gewekt
Ronduit hip: Jezus is hip! Niet alleen bij de jongste Paus, afgezant van god, maar ook hier ter stede, in Den Haag! Met Ted Neeley als levende legende.
Jezus aan het kruis had het beter dan ik thuis, parafraseerde Hans Dorrestijn zijn levensleed. Ondertussen stromen al decennialang Zijn kerken leeg. Maar vorig seizoen was zijn zoon in het theater opeens veelvuldig onderwerp van devotie in Zie de mens bij Toneelgroep De Appel, met David Geysen als Jezus. En bijna gelijktijdig speelde Genesis van het Nationale Toneel, een opmaat tot de testamentische lotgevallen van de man die over water kon lopen.
Veel eerder, in de seventies, was de reïncarnatie van de onbevlekt ontvangen zoon van God ook al populair onder theatergangers. Toen waren het de film en de ‘rockopera’ Jesus Christ Superstar die records brak, onder meer door hitgevoelige songs als I don’t know how to love him en Superstar. Tegen de legendarische rockopera met de opvallende muziek van Andrew Lloyd Webber en teksten van Tim Rice werd destijds door religieuze groeperingen geprotesteerd: Jezus zou te veel als een gewone sterveling zijn geschetst. Dat zit er nu niet in. De lui van Monty Python maakten snel na het succes trouwens hun onvergetelijke parodie Life of Brian (1979).
De rockopera Jesus Christ Superstar verhaalt over de laatste week uit het leven van Jezus, gezien door de ogen van vriend / verrader Judas Iskariot. Het begin van Jesus Christ Superstar ligt in 1969, als het nummer Superstar op single wordt uitgebracht, gezongen door Murray Head. Een conceptalbum volgde in 1970, met Ian Gillan (Deep Purple) als Jezus, Head als Judas en Yvonne Elliman als Maria. In Pittsburgh (VS) wordt een jaar daarna de rockopera voor het eerst concertant opgevoerd, al snel gevolgd door een complete versie op Broadway. Ted Neeley, die toen en nu nog de rol van Jezus vertolkt, is in deze productie ‘understudy’ voor de titelrol.
Jesus Christ Superstar is de eerste musical van Andrew Lloyd Webber en Tim Rice. In 1972 wordt de filmversie opgenomen, in Israel, geregisseerd door Norman Jewison. De rol van Jezus wordt in eerste instantie aangeboden aan popster Ian Gillan – maar die kiest voor zijn carrière met Deep Purple. Micky Dolenz, van The Monkees, en David Cassidy worden overwogen, terwijl ook John Travolta auditie doet. Uiteindelijk krijgt Ted Neeley de titelrol aangeboden, naast Carl Anderson als Judas en Yvonne Elliman als Maria, drie acteurs die hun rol al eerder op het toneel hebben gespeeld. Neeley kwam in het gezichtsveld van regisseur Norman Jewison als deze hem in Los Angeles ziet in de rockopera Tommy van The Who. Jewison nodigde Neeley daarop uit voor een auditie, samen met Carl Anderson, die hij in de rol van Judas Iskariot voor zich zag. Neeley: “Ik moest voorzingen uit de partituur”, herinnert hij zich nog scherp. Hij kreeg de rol. “Ik was bijzonder opgetogen want het was bijzonder eervol om met hem te mogen werken”.
Oer
Van 1992 tot 1997 was een toert de originele cast vijf jaar aaneen door de Verenigde Staten en is opnieuw enorm succesvol met de rockopera. En van 2007 tot 2009 stond Neeley, gekend om zijn vocale bereik en in 1974 geëerd met een nominatie voor een Golden Globe Award als beste filmacteur, opnieuw in de spotlights met deze productie. Al met al neemt hij sinds de prille jaren zeventig de rol van Jezus van Nazareth op zich – en is hij daarmee uitgegroeid tot een ‘oer-Jezus’. “Inderdaad”, zegt Neeley, “ik speel de rol van Jezus van Nazareth nu al vele, vele jaren. Met tussenpozen, maar steeds met onnoemelijk veel plezier”.
En nu dus opnieuw een ‘revival’. Omdat veertig jaar geleden de filmversie in de bioscopen verscheen. Een Europese tournee is het gevolg. Een internationale cast komt naar Nederland. Neeley, de ‘originele’ Jezus uit de gelijknamige film, zal de rol van Jezus opnieuw op zich nemen. In zijn kielzog om en bij vijftig castleden. Neely: “Het zijn de muziek en de tekst die nog altijd, ook voor mij, ongelooflijk mooi zijn, iedere keer weer. En verder word ik door uitstekende musici en andere vakmensen omringd. Het lijkt steeds weer ‘de eerste keer’. Het is een terugkerend feest om in deze voorstelling te spelen en er zijn vele dierbare momenten die ik koester”, zegt Neeley.
Jesus Christ Superstar, van zondag 13 tot en met woensdag 23 december in het World Forum Theatre. Meer informatie: jesuschristmusical.nl. Telefonisch reserveren: 0900-1353.
Eric Korsten 