Meral Polat in ‘De Gesluierde Monologen’ en ‘De Uitdaging van Thijs Borsten!’
Ze heeft als actrice de allerprachtigste opkomst aller tijden op haar naam. Binnenkort is ze als zangeres te gast in Theater De Nieuwe Regentes: Meral Polat.
Flashback: Een oriëntrode baljurk met glitters tegen een zwart achterdoek. Bijpassende pumps. Sensueel roodgestifte lippen (‘make-up is meditatie’). Een enorme bos zwarte krulharen. Voloptueus. Met vaste tred stapt ze naar voren om de zich voor dood houdende Wim T. Schippers liefdevol in de armen te nemen. Gezang stijgt uit haar keel op. Wat een alt komt dáár binnen! De voorstelling: Hoogwater voorheen Laagwater. Haar naam: Meral Polat.
“Paul Koek van de Veenfabriek die samen met Wim T. Schippers die voorstelling maakte, vroeg me naar mijn droom-opkomst. Het liefst wou ik een schommel, precies in de outfit die je daarnet beschreef, waarbij ik vanuit de hoogte van de toneeltoren in een schommel zou neerdalen. Dat laatste is er niet van gekomen, maar de rest dus wel! Die voorstelling was trouwens werkelijk een feestje!”.
Vaste bezoekers van het Nationale Toneel herinneren zich Polat van Hollandse Spoor, waarna ze prompt de Guido de Moor Prijs kon toucheren. En van het vervolg daarop: Retour Hollandse Spoor. Daar bracht ze het melancholische lied Mijn lief Den Haag. Het zou met terugwerkende een klassieker moeten zijn, naast die van Jekkers, Van Vliet, De Regâhs en nog tal van anderen.
Alomtegenwoordig, dat is ze – en ook wat je noemt: multigetalenteerd. Een korte opsomming leert dat: theateractrice (ze ‘was’ Anne Frank, Julia, en nog zoveel meer personages), ze is vocaliste (onder meer met haar eigen band Merals Harem), ze is geregeld op tv (onder meer naast Ariane Schluter in de politieserie Noord Zuid), en als filmactrice (recentelijk in De Boskampi’s). Ze was zelfs Slimste Mens, of in ieder geval een van de kandidaten in dat tv-programma. En dezer dagen is de uit Koerdische gastarbeidersouders, in Zaandam opgegroeide actrice/vocaliste Meral Polat te zien in de reprise van De Gesluierde Monologen, en binnenkort in De Uitdaging van Thijs Borsten!.
Monologen
In 2003 was ze eenentwintig, en nog maar net afgestudeerd aan de Amsterdamse Toneelschool, toen theatermaker Adelheid Roosen haar vroeg voor De Gesluierde Monologen. Toentertijd was De Vagina Monologen een succes gebleken, een voorstelling over vrouwelijke seksualiteit, waarin Roosen zelf had gespeeld. Maar De Gesluierde Monologen vertelde dat verhaal door de bril van ‘de’ islamitische vrouw. Polat sprak in dat stuk toen, en nu in de actuele repriseversie opnieuw, drie monologen uit, verhalen die Roosen optekende uit de mond van islamitische vrouwen. Polat: “Ik herken hun authentieke verhalen, al heb ik die niet aan den lijve ondervonden omdat ik Alevitisch ben opgevoed. Voor mij zijn die vrouwen echte helden: zij zijn níet gaan haten, zijn níet verhard – ondanks hun persoonlijk en maatschappelijk vaak onvrije positie”.
De Monologen zijn wereldwijd gespeeld, onder meer in de Verenigde Staten, maar ook in het Turkse Ankara, daar in het Turks. “Fantastische ervaringen. Bijzonder ook dat we de in enkele Blijf-van-mijn-Lijfhuizen in Nederland hebben gespeeld”. Binnenkort is De Gesluierde Monologen in Amsterdam, gespeeld in het Turks.
Ontmoeting
Volgende maand staat Meral Polat in De Uitdaging Van Thijs Borsten! Een muzikaal programma waarin musicus Borsten een ontmoeting arrangeert met Polat en popzangeres Frédérique Spigt. “Geweldig, zo’n ontmoeting. Zij zingt liederen uit mijn vaste ‘Koerdische’ repertoire; en ik enkele songs uit dat van haar. Daarnaast doen we samen enkele duetten”. Er is veel waardering over en weer, een sympathie die dateert van de voorstelling Ontspoord van de Toneelmakerij, toen ze samenwerkten. Polat: “Ik ben fan van Frédérique, als muzikant maar ook als mens, vrouw, individu. We hebben ieder een eigen kracht en een eigen kleur. Daardoor wordt het een spannende ontmoeting”.
In de politieke realiteit van alledag is ondertussen de positie van Koerden en die van Koerdistan erg ingewikkeld geworden. “Tuurlijk raakt me dat. Er wordt in oostelijk Turkije fel jacht gemaakt op Koerden. Sinds de hernieuwd opgelaaide vijandschap tussen Turkije en de Koerden is het er gevaarlijk. Tja, stilaan is de wereld, daar en hier, op z’n kop gezet. Wat is er toch aan het gebeuren? Ik pleit voor een gebaar van liefde in plaats van de ongewisheid die uitgaat van de kloof”.
De Uitdaging van Thijs Borsten! vindt plaats in Theater De Nieuwe Regentes op zaterdag 13 februari 2016. De Gesluierde Monologen was te zien in Theater aan het Spui op woensdag 20 januari 2016.
Eric Korsten 