De uitreiking van de Matthijs Vermeulen Prijs aan componist Kate Moore en de Willem Pijper Prijs aan Hugo Morales. En natuurlijk heel veel ‘nieuwe’ muziek. Editie # 46 van Dag in de Branding belooft één groot feest en duurt liefst een weekend lang lekker.
46. Klinkt niet buitengewoon sexy, eerder nog: doodgewoon. Toch duidt het getal hier op een jubileum. Festival Dag in de Branding viert namelijk 70 jaar zijn geestesvader: de Johan Wagenaar Stichting. Dat ons daarom graag laat delen in de feestvreugde.
“Wagenaar was een gevestigde naam in het Nederlandse muziekleven,” vertelt Caroline Bakker, directeur van festival Dag in de Branding. “Hij was componist en is directeur geweest van het Koninklijk Conservatorium tussen 1919 en 1937. Zijn ouverture ‘De Getemde Feeks’ werd toen overal in het land gespeeld.”
“En ik heb zijn ouverture Cyrano de Bergerac vaak gespeeld toen ik nog deel uitmaakte van het Residentie Orkest,” valt altviolist Emlyn Stam haar spontaan bij. Stam is artistiek leider van het in 2009 opgerichte zestienkoppige New European Ensemble, opgetrokken uit musici, van internationale komaf, die de voorbije jaren zijn afgestudeerd aan het Koninklijk Conservatorium en blijven ‘plakken’ in Den Haag. Het ensemble is hofleverancier van Dag in de Branding. “We zijn in muzikale zin inderdaad doorgaans bij zeker twee van de vier dagen per jaar betrokken,” aldus Stam.
Ten behoeve van deze 46e editie heeft Stam de vrijheid gekregen om te grasduinen in de rijke annalen van de stichting die in 1947 werd opgericht. Hij mocht van zijn bevindingen een gloeiend muzikaal programma samenstellen: “De stichting heeft naast een onnoemelijk aantal compositieopdrachten ook vele prijzen toegekend aan Nederlandse componisten. Dat is van doorslaggevende betekenis geweest voor wat nu geleid heeft tot de beroemde Nederlandse ensemblecultuur voor nieuw gecomponeerde, klassiek georiënteerde muziek. Voor deze editie heb ik een dwarsdoorsnede uit de verleende compositieopdrachten samengesteld, zie het als een muzikale print van de stichting.”
Bij zijn bronnenonderzoek deed hij en passant een ontdekking: “Wagenaars Fantasiestukken voor viool en piano zijn op een jaar na een eeuw lang niet meer gespeeld. Maar zaterdag dus wel weer.”
Voor wat betreft de komende editie wijst hij ook op de compositie Divertimento van Tristan Keuris. “Fascinerend qua vorm, kleur en harmonie.” Ook de wereldpremière van Cees van Zeeland mag niet onvermeld blijven: “Nieuwe muziek die qua kleur en ritme erg aan jazz doet denken.”
Hoogtepunt
Van de allereerste editie in 1994, met als ‘maiden’ Louis Andriessen en daarna Dick Raaijmakers als epicentra, is het festival rond 2006 uitgegroeid tot een gebeuren dat op een enkele dag meerdere hedendaagse componisten naar voren schuift, verschillende theaters en podia in bezit neemt, en dat alles vier keer per jaar doet.
Dag in de Branding is uitgegroeid tot een fenomeen dat nationaal en internationaal hoog in aanzien staat. “We hadden de naam ‘Stockhausen’ nog maar nauwelijks op de website staan, of het liep internationaal al storm”, herinnert Bakker zich.
“Voor mijzelf is de opera Rage d’Amours in 2010 van Robin Zuidam hét hoogtepunt uit al de Dagen. Hij kreeg hiervoor in 2010 de Kees van Baarenprijs van de Gemeente Den Haag. Ter gelegenheid daarvan werd de opera toen twee keer opgevoerd.”
Stam: “Voor mij is het hoogtepunt het festival rond de nu internationaal gevierde Finse componiste Kaija Saariaho, in 2011. Ze kwam er speciaal voor naar Den Haag.”
“Broodnodige aandacht voor nieuwe muziek natuurlijk, en een groeiende schare aan trouwe volgers,” antwoordt op Bakker op de vraag naar hetgeen 70 jaar Johan Wagenaar Stichting teweeg heeft gebracht. ”En dat het beluisteren van nieuwe muziek ervaren wordt als een regelrecht avontuur. Voor mij is dat de verdienste van Dag in de Branding,” voegt Stam toe. Plannen voor komende edities zijn er al volop. Stam: “We zijn bezig om de Russische componiste Goebaidoelina naar Den Haag te halen. Gaaf toch?”
Dag in de Branding op zaterdag 2 en zondag 3 december 2017 in verschillende theaters in Den Haag. Meer informatie: dagindebranding.nl.
Eric Korsten 