Het Nationale Toneel speelt ‘Spoonface’
Een doodziek meisje met een ontwikkelingsstoornis gaat haar ziekte te lijf met fantasie. Soumaya Ahouaoui trekt deze ‘Spoonface’ én zichzelf binnenstebuiten in de gelijknamige solo.
Operadiva, dat is de wensdroom van ‘lepelsmoet’ Spoonface:
‘Toen het nog vroeger was – en ze de liedjes en de opera’s en die dingen schreven, toen was het nog belangrijk hoe je dood ging. Toen de zangeressen zingden en tekeer gingen (…) als zij dan helemaal trillerig en schitterend was en iedereen zijn adem inhoudde – en zij daar stond, in dat bijzondere licht, met haar tieten en van die dingen – dan moest iedereen naar haar kijken en ze moesten huilen en hun hart brak een beetje vanwege die arme vrouw – die arme arme vrouw die zo mooi dood kan gaan. En als ik later groot kon zijn dan wou ik ook zo’n droevige zangeres zijn en het doodgaan zingen, en iedereen zou klappen en voor me juichen.’
Het is een wonderlijk-aangrijpend blikveld vanuit het binnenste van een autistisch meisje, ernstig ziek, en verzot op opera en verhalen. Daarin vindt ze houvast, terwijl de ziekte haar genadeloos sloopt. Het tekstfragment komt uit ‘Spoonface Steinberg’ van Lee Hall, in 1997 voor het eerst als hoorspel gebracht, bij de BBC, en in 2010 vrijwel briljant vertaald door Jibbe Willems.
Volgende week pakt actrice Soumaya Ahouaoui het stuk op als onderdeel van de (anti)corona-reeks ‘Het Nationale Theater speelt altijd’. “Waanzinnige tekst,” vindt Ahouaoui. “Ik was aangedaan toen ik die voor het eerst las, simpel en ontroerend, soms filosofisch, maar toch vooral ‘schoon’ verteld. Ze is jong, maar soms ook wijs en oud. Ik ging helemaal mee in haar verhaal, in haar wereld.”
Maar Spoonface beschikt ook over een bijzondere bovenkamer. Op een dag heeft ze van haar behandelend arts wat operamuziek meegekregen. Die is ze vet en meeslepend gaan vinden, en verliefd geworden op de glamour en de dramatiek. Maar in haar woorden is ze juist niet dramatisch, dat is een mooie tegenstelling, vertelt ze in bijna verlichte termen over wat haar overkomt – terwijl ze toch van de ene extreme situatie in de andere rolt.”
Bij haar voorbereidingen op het stuk, toen ze de tekst las, heeft ze de voorgeschreven muziekfragmenten op Spotify erop nageslagen. Opera, zegt ze, dat was wel even wennen.
“Ik luister eerder naar de muziek van Ronnie Flex en consorten bijvoorbeeld, maar weinig naar opera. Toch kwamen deze aria’s enorm bij me binnen, kippenvel! Ik vind dat ik mezelf tekort heb gedaan door opera te negeren. Ook vind ik de tegenstelling vet dat een jong meisje door operamuziek de klassieke oudheid naar boven haalt.” In de voorstelling klinken die aria’s straks ook, “al is dat helaas niet live”.
Talent
Soumaya Ahouaoui onderscheidde zich onder meer in de theaterhit ‘Melk & Dadels’ die twee jaar geleden door het hele land volle zalen trok, en ze vertolkte uiteenlopende rollen in bekende tv-series. Onlangs werd ze door NRC Handelsblad tot ‘jong toneeltalent’ uitgeroepen, noemde haar daarbij ‘een frisse en brutale theaterpersoonlijkheid die (…) met intelligent, transparant en geestig spel (…) weet te verleiden als te ontregelen.’ Daarvóór, op 1 januari, was ze toegetreden tot het ensemble van Het Nationale Theater (HNT), dat als een van de weinige toneelgezelschappen in Nederland nog acteurs in vaste dienst heeft.
In de ‘Leedvermaak’-trilogie van Judith Herzberg had ze haar opwachting zullen maken bij HNT. Maar het liep dus allemaal anders – en nu debuteert ze bij HNT warempel met een solo, in die legendarische bonbonnière van de Koninklijke Schouwburg. Ze staat er dan trouwens voor het eerst in haar carrière helemaal alleen voor.
“In mijn eentje in de Koninklijke Schouwburg! Ik heb wel eens een solo op De Parade gespeeld, maar nooit een uur lang. Ik kijk er erg naar uit, al weet ik nu nog niet hoe het eruit zal zien, toch heb ik het vertrouwen en het geloof dat dit iets bijzonders kan worden.”
Noël Fischer van HNTjong voert de regie. Tien jaar geleden regisseerde ze hetzelfde stuk al eens bij jeugdtheatergezelschap Bonte Hond. “Maar bij ons is dit stuk niet bedoeld voor kinderen,” legt Ahouaoui uit, “het is bedoeld voor een volwassen publiek, zoals schrijver Lee Hall het oorspronkelijk bedacht had.”
Het Nationale Theater speelt altijd, ‘Spoonface’, door Soumaya Ahouaoui, woensdag 8 t/m zaterdag 18 juli 2020, Koninklijke Schouwburg. Meer informatie: www.hnt.nl
Eric Korsten 