Appelloods wordt theaterbroedplaats

De voormalige,Appelloods aan de Laan van poot wordt een broedplaats en presentatieplek voor theater. De theatermakers van Label Dégradé krijgen voor wat ‘De Verbeelding’ gaat heten, een ‘eenmalige waarderingssubsidie’ van 10.000 euro van de gemeente om hun ambities met de loods gestalte te geven. Dat zei wethouder voor cultuur Joris Wijsmuller (HSP) in het radioprogramma Kunstlicht op Den Haag FM.

Het pand diende voorheen als repetitieruimte en decoropslagplaats voor de inmiddels opgeheven Toneelgroep De Appel en Alba Theaterhuis. “De gemeente is eigenaar van de loods en wil deze beschikbaar houden als ontwikkel- en repetitieplek voor culturele initiatieven,” aldus Wijsmuller.

“De ambities van Dégradé reiken verder dan alleen zelf produceren, het label wil ook ruimte bieden aan jonge makers,” zegt Wijsmuller. Volgens hem is Label Dégradé één van de initiatieven die heeft aangegeven de loods te willen gebruiken als ontwikkel- en repetitieplek. In de toekomst zijn ook andere initiatiefnemers welkom met incidentele presentaties door derden. Voor haar eigen producties zal Dégradé een beroep moeten blijven doen op projectsubsidies, zo stelt de gemeente.

Kwartiermaker David Geysen van Dégradé was tot 1 januari vast verbonden aan Toneelgroep De Appel. Hij lanceerde vorig jaar een plan voor het voortbestaan van de toneelgroep, dat het echter niet haalde in de gemeenteraad. Label Dégradé brengt vrijdag in Korzo theater de première uit van haar nieuwe voorstelling België, waarvoor het in de Appelloods repeteerde. In het andere deel van de loods is momenteel de voorstelling De Dansende Madonna van Het Vijfde Bedrijf te zien.

De ontwikkeling tot theaterbroedplaats is te meer opmerkelijk daar Het Nationale Theater (HNT) officieel de taak heeft jonge theatermakers een kans te geven. Met Zaal 3 aan het De Constant Rebecqueplein heeft een plek in handen voor talentontwikkeling op het gebied van theater. “Dat is ook prima. Hoe meer bloemen bloeien, hoe beter,” reageert Wijsmuller.

De loods is en was eerder ook in gebruik bij Theaterschool Rabarber. “Binnenkort wordt met Rabarber besproken of zij hun rol van huurder willen voortzetten voor de komende twee jaar,” aldus Wijsmuller.

Advertentie

Monddood gemaakt

Toneelgroep De Appel: Bestaan of niet bestaan, dat is de vraag

Hamlet in een dwangbuis, gekneveld en met bloedomrande mond te kijk gezet. ‘De noodzaak? Overleven!’ De kans is groot dat voor Toneelgroep De Appel het doek valt. Shakespeares wraaktragedie symboliseert haar benarde positie, maar gespeeld als groots theaterfeest.

Het affichebeeld en het stuk zijn symbolisch voor wat Toneelgroep De Appel treft: ‘Het was een oom die Hamlets vader vermoordt, de waanzin die hem vervolgens treft, een hogere macht die het van hem overneemt, en de moorden die hij daarna pleegt. En uiteindelijk zelf het onderspit delft. Hamlet legt ook de verhouding bloot tussen vader en zoon, moeder en zoon, de zoon en zijn vrienden. Maar ook tussen geliefden. Tussen machthebbers, oud en jong, die handelen of juist niet-handelen.’ Aldus David Geysen, Appel-acteur en regisseur van deze Hamlet, de keuze. ‘Hamlet hebben wíj niet uitgekozen’, zegt hij, ‘Hamlet dringt zich aan ons op door de situatie waar we ons in bevinden: Is dit het einde of gaan we door?’

De vraag is gewettigd of er na 1 januari veel meer dan een klokhuis overblijft van De Appel. Grote kans dat Hamlet de afscheidsvoorstelling wordt/is/zal zijn van Nederlands oudste repertoiregezelschap. Eigenlijk zou De Appel dit najaar Kersentuin – na de crash (what’s in a name) spelen. Maar nood brak wet. Voor Toneelgroep De Appel is het al ver voorbij twee voor twaalf. Want dit voorjaar deed een adviescommissie aan de gemeente het advies cadeau om De Appel op te heffen – en de wethouder nam dat advies over. Die stelde daarna wel een half miljoen euro jaarlijks in het vooruitzicht voor haar opvolger: ‘Den Haag is De Appel schatplichtig’. Er is dus kans op een doorstart, maar niets is zeker.

Opvolger
Geysen wordt allerwegen beschouwd als belangrijkste erfgenaam. Áls er een opvolger tot stand komt, dan is hij het die de artistieke kar gaat trekken. Om te beginnen zetten de overgebleven Appel-getrouwen hun tanden in Hamlet. ‘Als er een stuk met een duister innerlijk bestaat, en waarin ziel en zaligheid van het theater wordt blootgelegd, dan is dat Hamlet. Wat is toneelspelen, wat is veinzerij? Bestaan geesten? Wat is waanzin? Die vragen worden in dit stuk opgeworpen?’
Geysen regisseert, maar speelt ook de titelrol. ‘We gaan Hamlet te lijf met zes van onze vaste spelers: Isabella Chapel, Judith Linssen, Hugo Maerten, Bob Schwarze en Iwan Walhain.’ Zij zijn, net als Geysen zelf, afkomstig uit het hart van het gezelschap, aangevuld met stagiaires. Of acteurs met een oud Appel-verleden aansluiten is niet zeker, maar wordt wel overwogen.

Kapotscheuren
Hamlet, prins van Denemarken, wordt vaak gezien en getoond als een twijfelkont. Zijn getob, angsthazerij en gemoedsonrust maskeerde de verrotting en zwijnerij om hem heen. Een man die na de moord op zijn vader ook behoorlijk van de leg raakte: ‘To be or not to be.’ Maar uit het dwingende affichebeeld rijst eerder het beeld op van een man die zich tegen wil en dank heeft moeten laten knevelen en dan regelrecht uit is op bloeddorst.

‘Het geijkte beeld van Hamlet wil ik bijstellen’, legt regisseur David Geysen uit. ‘Hamlet is het stuk der stukken, heilig verklaard door de geschiedenis: daar moet je omzichtig mee omgaan! Maar wij gaan het kapotscheuren, tot op het bot uitbenen. Anders dan vaak wordt gedacht, heeft Shakespeare het stuk niet opgeschreven zoals het tegenwoordig uitgelegd en gespeeld wordt. En bedenk dat na zijn dood ook de Romantiek nog eens over het stuk heen is gegaan.’

Theatrale explosie
Zonder twijfel gaan Geysen en consorten slagen in dat aangekondigde kapotscheuren. Zijn handtekening als theatermaker staat daarvoor garant. In het verleden maakte Geysen bij De Appel spraakmakende voorstellingen als Messen in Hennen, Volle Maan (drieluik), Voor sommigen het einde van het land, voor anderen het begin van de wereld, Motel Detroit en, nog zojuist, Polonium-210, bij zijn eigen ‘label’ Dégradé.

Het zijn voorstellingen die zich laten ‘lezen’, laten ondergaan als een trip; die eerder een ‘gevoel’ overbrengen dan een verhaal met kop en staart vertellen. In de Hamlet wil Geysen verschillende stijlen, tradities en disciplines combineren tot een groots theaterfeest. Klassieke elementen, de mooie tekst van Shakespeare, de circuspiste van De Appel en het hoge rock ’n’ roll-gehalte van zijn eigen extreem beeldende geluidstheater. ‘Deze Hamlet wordt een theatrale explosie zoals we dat van De Appel gewend zijn. Ruig, rauw, poetisch … en feestelijk.’

Toneelgroep De Appel: Hamlet. Tot 18 december 2016 in het Appeltheater. Meer informatie: toneelgroepdeappel.nl.

Kader:
Oudste repertoiregezelschap
Toneelgroep De Appel werd in de herfst van 1971 opgericht door regisseur Erik Vos, de eerste regisseur in Nederland ooit; de actrices Christine Ewert en Do van Stek; en de acteurs Carol Linssen en Peter van der Linden. Volgens de legende gebeurde dat in een appelboomgaard in de Betuwe. Het gezelschap wilde werken vanuit improvisatie en zich richten op de integratie van verschillende kunstvormen zoals theater, dans en opera.

De Appel is het oudste repertoiregezelschap van Nederland. Illustere acteursnamen waren aan Toneelgroep De Appel verbonden, onder meer Catherine ten Bruggencate, Sacha Bulthuis, Hubert Fermin, Aus Greidanus, Geert de Jong, Will van Kralingen, Rudolf Lucieer, Carol Linssen, Eric Schneider en Henk Votel.

De Appel groeide uit tot het bekendste gezelschap van Nederland, en had in het Appeltheater sinds 1978 haar eigen (vlakkevloer)theater, het Appeltheater in Scheveningen. Het monumentale 19e-eeuwse pand diende vroeger als paardenstal en manege voor de paarden van de Haagse paardentram.

In 1996 kwam de artistieke leiding in handen van Aus Greidanus sr. en Aram Adriaanse. Drie jaar later werd Greidanus alleen artistiek leider. De groep verwierf de laatste jaren veel bekendheid met marathonvoorstellingen. Nog in 2012 ontving De Appel de Toneel Publieksprijs voor de voorstelling Herakles.

In januari 2015 nam Arie de Mol het artistieke roer over van Greidanus. Afgelopen zomer hing hij zijn functie aan de wilgen toen het negatieve advies van de cultuurcommissie van de gemeente Den Haag werd overgenomen door cultuurwethouder Joris Wijsmuller (Haagse Stadspartij), en hij geen heil zag om in afgeslankte vorm door te moeten gaan met De Appel.

Hamlet stond al eens eerder bij De Appel op het menu. Erik Vos regisseerde het in seizoen 1988-1989. David Geysen: ‘Zie je de kroon op het affiche? Die is uit die productie.’ Juist de afgelopen maand maakte ook Erik Vos zijn afscheidsvoorstelling, Het verhaal van Hester.

De Appel dient niet een, maar twee overlevingsplannen in

Toneelgroep De Appel heeft niet één, maar twee overlevingsplannen ingediend bij wethouder Wijsmuller (HSP, cultuur). Naast een kleine formatie met een vaste kern van Appelacteurs onder leiding van David Geysen, ziet de Raad van Toezicht ook een samenwerking met het Zuiderstrandtheater en het Koninklijk Conservatorium zitten.

Opeens heeft De Appel twee overlevingsplannen uit de hoge hoed getoverd. Tijdens een bijeenkomst van de Vrienden van Toneelgroep De Appel, afgelopen zondag, bleek dat naast het eerste voorstel: verder in afgeslankte versie met acteur/regisseur David Geysen als artistieke spil, nog een ander alternatief op tafel te liggen: een samenwerking met het Zuiderstrandtheater en het Koninklijk Conservatorium.

In een volledig ‘bezet’ Appeltheater sprak Chris van Overbeeke als nieuwe interim-manager namens de toneelgroep wiens subsidie bedreigd wordt, de Vrienden toe. “Wijsmuller spreekt in zijn concept van het nieuwe kunstenplan de wens uit voor de vorming van een interdisciplinair productiehuis in de stad. Daar willen we op inzetten. We hebben samen met het Zuiderstrandtheater en het Koninklijk Conservatorium een plan opgesteld. Bedenk dat De Appel een traditie heeft van cross-overs tussen teksttheater, muziek, muziektheater en bewegingskunst.”

Ook in dat voorstel zou er een rol voor David Geysen zijn weggelegd. Welke is nog niet duidelijk. Daarnaast is de vraag wat er in die constructie met genoemde twee partijen van De Appel overblijft. De kans is groot dat als het Zuiderstrandtheater zich wil verbinden aan een dergelijk multidisciplinair productiehuis, directeur Henk Scholten vooral wil inzetten op community art-projecten á la Harde Handen en De Vloek van Scheveningen. Het Koninklijk Conservatorium wil daarentegen juist meer aan talentontwikkeling doen, en -in de opmaat naar het Onderwijs en Cultuurcentrum aan het Spui- meer studenten in de stad houden. Voor het productiehuis heeft Wijsmuller op papier geen cent beschikbaar, maar door het huis te verbinden aan De Appel, hopen de drie dat er alsnog een half miljoen euro binnen te hengelen valt. Intussen heeft ook de combinatie Theater aan het Spui en Korzo een oogje laten vallen voor het opvullen van de leemte in Den Haag voor een interdisciplinaire productiehuis.

Politieke weg
Ondertussen bewandelt Van Overbeeke ook de politieke strijdbaan. “De gemeenteraad moet nog een besluit nemen over het intrekken van de subsidie van twee miljoen euro die we tot nu toe jaarlijks ontvingen. Daarom blijven we strijdbaar. We gaan de komende tijd publieksacties op touw zetten, van een acteur op een zeepkist in het Atrium van het stadhuis, tot speldenprikjes her en der in de stad.”

Anderzijds heeft Van Overbeeke van de Raad van Toezicht ook de opdracht gekregen om de ontmanteling van De Appel alvast in gang te zetten. “Frictiekosten moeten we straks uit eigen zak ophoesten. Vooruitlopend op een eventuele negatieve afloop moeten we daar dus nu al goed naar kijken.”

Op de genoemde bijeenkomst voor Vrienden werd tevens bekendgemaakt welke productie de in juli afgelaste voorstelling Kersentuin/Na de crash gaat vervangen. Dat wordt Hamlet, en David Geysen gaat de herfstproductie regisseren, die ook zomaar de afscheidsproductie zou kunnen zijn. “Deze voorstelling hebben wij niet uitgekozen,” laat Geysen zeggen in een persbericht. “’Hamlet’ dringt zich aan ons op. Is dit het einde of gaan we door? To be or not to be. Het is het stuk der stukken. Heilig verklaard door de geschiedenis. Maar wij gaan de voorstelling van Shakespeare kapotscheuren en uitbenen. Als er een stuk bestaat dat de ziel en zaligheid van het theater blootlegt, dan dit stuk wel.”

De Appel gaat ten onder, een nieuw initiatief lonkt

Toneelgroep De Appel houdt op te bestaan en wordt opgevolgd door een nieuwe, jonge kern.

Sinds Toneelgroep De Appel twee weken geleden op de website meldde dat de aangekondigde voorstelling Kersentuin/Na de crash is afgevoerd, broeit en gist het in Nederlands oudste repertoire-ensemble. ‘De Appel vecht terug met een nieuwe verrassende voorstelling in oktober’ heet het strijdvaardig. Maar de vraag luidt of De Appel tegen die tijd nog bestaat. Zoals bekend verkeert De Appel in doodsnood toen in mei een adviescommissie voor kunst & cultuur namens de gemeente Den Haag openlijk twijfelde aan de artistieke en bedrijfsmatige opzet en toekomst van het ensemble. De toneelgroep zag zo twee miljoen euro jaarlijks in rook opgaan, ingaande per 1 januari 2017.

Momenteel onderzoekt de Raad van Toezicht onder leiding van Marleen Zuijderhoudt welke vluchtroutes er zijn, uitgaande van een half miljoen euro maximaal, het bedrag dat wethouder Wijsmuller aan het gezelschap als reddingsboei en uit piëteit heeft toegeworpen. Hij eist dan wel een steekhoudend nieuw plan – waarbij hij zelf bepaalt wat dat begrip inhoudt.

De eerste optie is het ensemble formeel op te heffen, dan wel tot op het bot af te slanken om vervolgens als erfgenaam een nieuwe theatergroep in het leven te roepen. Dat betekent na nog geen twee jaar ‘exit’ voor de huidige artistiek directeur Arie de Mol en zakelijk directeur Fred van de Schilde, al was het maar omdat ze dan te duur zijn. Belangrijkste gegadigde voor het verwezenlijken van die optie is Appel-acteur en regisseur David Geysen. Hij solliciteerde twee jaar geleden al op de functie van artistiek directeur, als opvolger van Aus Greidanus – maar werd toen nog te licht bevonden door de Raad van Toezicht. Pikant is dat Geysen (40) momenteel in het Appeltheater repeteert voor Polonium 210. Voor deze productie heeft hij onlangs met compagnon Carl Beukman het ‘label’ Dégradé opgericht. De première vindt half september plaats in… Korzo theater.

Een andere optie voor De Appel is volledig op eigen benen staan, met zeer beperkte middelen. Maar het is de vraag of de toneelgroep dan nog op financiële steun kan blijven rekenen van de Vrienden. Ook met een grote vriendenclub achter de hand (die van De Appel is een van de grootste in het land) is het moeilijk om geld buiten het subsidiecircuit te vergaren. Cijfers van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap bevestigen dat. In 2014 maakten landelijk gezien de inkomsten uit private bronnen als sponsors gemiddeld slechts voor vier procent van de begroting uit.

Ook het bewandelen van een zijweg zoals een koppeling aanbrengen tussen De Appel en literair theater Branoul van Appel-acteur Bob Schwarze, dat zich graag meer wil toeleggen op talentontwikkeling, heeft nauwelijks kans van slagen. Al is het maar omdat daarin in Den Haag is/wordt voorzien door Het Nationale Theater (in oprichting).

Implosie
Het heeft er alle schijn van dat het Appel-ensemble op het punt staat van binnenuit te exploderen, temeer omdat geld voor een goede afvloeiingsregeling of sociaal plan voor de medewerkers er (nog) niet is. De vraag is daarom gewettigd of de aangekondigde productie, of het nu een statement of afscheidsvoorstelling is, wel doorgang kán vinden.

Wellicht is het geld voor het bekostigen van die productie nodig voor het aanwenden van een afvloeiingsregeling en het beëindigen van allerhande lopende verplichtingen. Het laten doorgaan van de productie kan trouwens riskant uitpakken voor de Raad van Toezicht omdat de leden juridisch hoofdelijk aansprakelijk kunnen worden gesteld in het geval van een achteraf geconstateerde ondeugdelijke afwikkeling. De contouren van het slagveld die nu het einde markeren, hoe bitter voor betrokkenen en doorgewinterde Appel-fans ook, tekent zich dus keihard af. Naar verluidt roept de Raad van Toezicht het huidige ensemble binnenkort opnieuw collectief bij elkaar. Tot eind augustus wordt de telefoon niet opgenomen en geen van de betrokkenen is tot het geven van commentaar bereid. De reden: de vakantieperiode.

De Haagse gemeenteraad heeft dit najaar het laatste woord over (meer) subsidiegeld voor Toneelgroep De Appel na 1 januari 2017. Maar áls de boel straks daadwerkelijk implodeert, kan de gemeenteraad niets meer uitrichten en zich niet anders dan feitelijk neerleggen bij de dan ontstane situatie. Het is de vraag of wethouder Wijsmuller dan nog geld wil fourneren voor een sociale regeling.

Appeltheater
Bijkomend vraagstuk is of het Appeltheater in handen van Toneelgroep De Appel kan blijven. Een mogelijkheid is om de voormalige paardentramremise uiteindelijk, dan toch minstens deels, een andere bestemming te geven, gezien de jaarlijkse lasten van het eigen pand die bijna twee ton bedragen. Waarbij De Appel dan eventueel de huuropbrengst op eigen rekening kan bijschrijven – maar het wel grotendeels de eigen stek aan de Duinstraat kwijt is.

En dan is er nog de Appelloods, de dependance in de duinen bij de Bosjes van Poot. Het gebouw wordt gehuurd van de gemeente. Mochten de huurkosten meevallen, dan zal bij het eventueel opgeven van het Appeltheater een verbouwing moeten volgen teneinde publieksstromen brandveilig in goede banen te leiden, nog afgezien van mogelijke bezwaren die omwonenden koesteren.

Legende
Toneelgroep De Appel werd in de herfst van 1971 opgericht door regisseur Erik Vos. Volgens de legende gebeurde dat in een appelboomgaard in de Betuwe. Het gezelschap wilde werken vanuit improvisatie en zich richten op de integratie van verschillende kunstvormen als theater, dans en opera. Uitgerekend dit najaar neemt dezelfde Vos afscheid als theatermaker met de productie Het verhaal van Hester. En in Den Haag te zien in… Theater aan het Spui.

Blind vertrouwen

Het Heijermans Festival

De zee: onze afkomst. De Appel bruist, als nooit eerder, en stelt in Het Heijermans Festival Nederlands beroemdste toneelschrijver en de zee centraal.

Duinstraat. Op een steenworp afstand van het Scheveningse Appeltheater brult de branding zich onvermoeibaar stuk, uur na uur, op het vers opgehoogde zandstrand. De zee. Onze navelstreng. En toch kent het gezelschap de hoofdrol bijna letterlijk voor het eerste toe aan de zee sinds de oprichting in 1972.

Op hoop van zegen. Met Kniertje als boegbeeld. Tot medio maart volgend jaar presenteert Toneelgroep De Appel in de voormalige paardentramremise Het Heijermans Festival. Een theaterfeest met Herman Heijermans als gewetensvol maar vreugdevol middelpunt – en de zilte zee als rode draad.

‘De vis wordt duur betaald’. Zeker, maar Heijermans is zoveel meer, in ieder geval meer dan die ene briljante soundbite. Zo probeerde de in Rotterdam geboren toneelschrijver zijn personages psychologisch diepte te geven door ze in realistische woorden te vatten. Ook publiceerde hij onder het pseudoniem Samuel Falkland – zoals hij tientallen pseudoniemen voerde – anno 1880 haarscherpe columns en journalistieke stukjes die bol stonden van sociaal-maatschappelijk analyses en schetsen waarin hij het kwalijk riekende loontrekkersleven van toentertijd grondig analyseerde – en in zijn hart afkeurde. In Op hoop van zegen speelt Appel-acteur David Geysen de ondergewaardeerde rol van scheepstimmermansknecht en ‘klokkenluider’ Simon, de ‘man-met-voorzienende-blik’. Een kleine, maar saillante rol. Geysen: ‘Ik speel een dronkenman. En overtuigend dronken zijn op toneel, da’s pas echt moeilijk!”

Naast het avondvullende Op hoop van zegen, een stuk dat op kerstavond 1900 in première ging en nog steeds wereldwijd wordt gespeeld, schreef Heijermans ook tientallen bevlogen en emotioneel bewogen eenakters, stuk voor stuk onbekend gebleven pareltjes. Evenals Arie de Mol, artistiek leider van De Appel en regisseur van Op hoop van zegen, koestert David Geysen, geboren Vlaming, maar al dertien jaar woonachtig in Den Haag, bewondering voor Heijermans. Geysen is ook regisseur (o.a. Messen in hennen, Bacchanten en recentelijk Motel Detroit) en regisseert drie van de zes eenakters die tijdens Het Heijermans Festival onder de titel 6x Heijermans in première gaan.

Geysen koos eenakters die over blindheid gaan. David Geysen: “Hermans vader vreesde dat-ie blind zou worden. En Herman Heijermans zelf werd ooit zienderogen zo ziek dat-ie ervan overtuigd was dat hij volslagen blind zou eindigen”. Het verklaart meteen de preoccupatie van Heijermans met het onderwerp. Geysen buigt zich in het festival over de eenakters Brief in schemer (1914), Kwelling (1906) en Het kind (1903).

“Als regisseur zou ik er uit eigen beweging niet snel voor kiezen om ‘Heijermans’ te ensceneren”, licht Geysen toe. “Dat heeft met smaak te maken en met mijn idee over theater. In mijn hart geloof ik meer in het creëren van nieuw materiaal over thema’s die meer aansluiten op deze tijd. Maar nu ik enkele weken in zijn werk aan het wroeten ben, samen met de acteurs, en de wereld van Heijermans inmiddels weet te doorgronden en open te breken, heb ik ontdekt dat achter zijn werk een wereld van verbeelding en taalkundige schoonheid schuilgaat. Een wereld die eerst als een oester verscholen blijft vanwege de overduidelijke, zich opdringende situatieschetsen van de verhalen. Door deze ‘muur van anekdotiek’ neer te halen en het werk als een stijloefening in taal te zien, openbaart de verbeelding zich en ervaar je de diepe schoonheid en gevoeligheid van zijn trouwens zeer accurate taal”.

Geysen maakt in Het Heijermans Festival ook de ‘collagevoorstelling’ Voor sommigen het eind van het land voor anderen het begin van de wereld! Het geheel nieuwe stuk, waarin de zee centraal staat, gaat over het verlangen naar de zee – maar ook over de afschuw die zij teweeg kan brengen. Het speelt gelijktijdig in de twee kleine zalen van het Appeltheater: na de pauze wisselt het publiek van zaal. Het zijn twee stukken die onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Geysen: “Het wordt een logistieke puzzel. Dit kan alleen hier! Terwijl boven een acteur zich omkleedt zie je in de zaal beneden wat daarvan het effect is . En vice versa”.

kader:
Toneelgroep De Appel presenteert tot en met 24 maart Het Heijermans Festival. Naast Op hoop van zegen (regie: Arie de Mol) presenteren de regisseurs David Geysen en Annechien de Vocht in samenwerking met de spelersgroep zes eenakters in 6x Heijermans. De andere voorstellingen die in première gaan tijdens het festival zijn: Pitten (regie Pieternel Bollmann), Voor sommigen het eind van het land voor anderen het begin van de wereld! (regie David Geysen) en 20.000 mijlen onder zee (familievoorstelling, regie Annechien de Vocht). Ook is er een uitgebreid randprogramma met o.a. lezingen, Op weg naar de zee, Waanzee avond en tentoonstellingen.

Casanova voor het hele gezin

Toneelgroep De Appel speelt De Drijvende Stad

Joelende, nee, loeiende kinderen in het theater. Geboeid kijken ze naar het waterspektakel van De drijvende stad. De kindervoorstelling van regisseur en tekstschrijver David Geysen, die voortborduurt op de marathonvoorstelling Casanova van Toneelgroep de Appel, maakt ruim schoots gebruik van tal van special effects die voor Casanova toch al ingehangen werden. Het hier en daar wat rammelende verhaal gaat over de oud en vergeetachtig geworden Koning Casanova, hier gespeeld door Ivan Walhain, die gewichtig de scepter zwaait over De drijvende stad. Op dit onbekende, hooggelegen eiland is ontdekt hoe goudstof moet worden gemaakt. Maar nu Koning Casanova merkt dat zijn verhalen door zijn toenemende vergeetachtigheid dreigen op te raken. Hij ziet in dat zijn rijk gedoemd is, want zonder verhalen, zonder verbeelding kan er geen goudstof bereid worden. Hij stuurt daarop flessenpost de zee in. Boodschap: De buitenwereld moet zijn drijvende stad te hulp komen. Een wat verlegen jongen Raven, een rol van een wat op de rem spelende Jip Bartels, en een zelfverzekerd meisje Tove, met verve gespeeld door Sofie Habets, krijgen de flessenpost en bijbehorende routebeschrijving in handen. Ze nemen daarop het besluit om samen naar deze ‘drijvende stad’ op zoek te gaan. Ze zijn vastbesloten die te redden van de ondergang. Natuurlijk: Uit de aard der zaak doorstaan ze vele hobbels op hun weg, maar slagen ze er door vasthoudendheid glansrijk in om het goudstof, en dus de verhalen te vinden die nodig zijn voor het voortbestaan van de fantasiestad. Appeltje, eitje.

Toneelgroep De Appel deed in het verleden al eens pogingen om kinderen aan zich te binden met een familievoorstelling, dat was in de jaren negentig. Dat kreeg toen geen vervolg omdat het gezelschap toen niet en eigenlijk nog altijd niet ingericht is op het maken van jeugdtheater. Maar nu lijkt het erop dat Appel-gedienden Geysen (acteur) en Beukman (componist) een vrolijke, kleurrijk kostuumdrama voor jong en oud hebben gemaakt dat hoop voor de toekomst biedt. Daarbij geholpen door het aanstekelijk enthousiasme van een groot aantal studenten van Codarts, de Rotterdamse dans, muziek- en circusopleiding. Zij bieden goed als acteurs goed weerwerk aan Koning Casanova, vast Appel-acteur, en diens secondant Paddenstoel, de talentvol acteur Tom Voet uit de stal van Theaterschool Rabarber. Maar als zangers weten ze niet altijd te overtuigen. Een erg muzikale productie evenwel, bijna een musical, met tal van leuke liedjes als entr’actes, waaronder een swingend meezing-piratenlied. Als voor meer dan een enkel rustpunt was gekozen, had de voorstelling nog aan diepte kunnen winnen, nu volgt na een spektakelhoogtepunt er alwéér een. En dat is wat veel van het goede. En dat is uitgerekend ook precies het bezwaar dat de megavertelling Casanova treft.

De drijvende stad (8⁺) door Toneelgroep De Appel is tot en met zaterdag 31 mei 2014 te zien in het Appeltheater. Meer informatie: www.toneelgroepdeappel.nl. Telefonisch kaarten reserveren: (070) 350 22 00.