Is úw geld goed bezig?

Oostpool met paskwil ‘Fresh Young Gods’

Leven we inderdaad in de beste aller werelden? Het filosofisch defait van deze these toonden Leibniz glorieus en daarna Voltaire satirisch al in de achttiende eeuw aan. Regisseur Eric de Vroedt: ‘Ik ben woedend. En verontrust.’

2024 – en het is er allemaal niet beter op geworden. Schaliegas, kolencentrales en broeikasgassen, de virtuele 1140 miljard euro die de Europese Centrale Bank rondpompt, IS, Turkije en de Koerden, Oekraïne, Syrië hebben hun uitwerking niet gemist. Ondertussen staan in een luxe appartement in Dubai-stad fuivende captains of industry zich verveeld een weg door wéér een cokesnuivend sexavondje te banen. Wagonladingen designerdrugs, gladde jongens van Shell én een dame van de CIA. Totdat het alarmerende bericht bij deze ‘fresh young gods’ doorsijpelt: hun grootkapitaalbedrijven wankelen. Eh, huh?, de wereld staat in brand.

De mensheid lijkt zich sinds het derde millennium onophoudelijk van crisis naar crisis te slepen, zich veelal gewillig te laten slachtbanken. Krediet- en bankencrisis, Rabo-witwaspraktijken à la Calexico, vrijemarkteconomie, belastingkoopjes voor multinationals, mutagenen, internationale politieke miskleunen, EU, Maserati-rijdende woningbouwcorporatiedirecteuren, V&D dat goed- dan wel kwaadschiks doodleuk onder CAO-afspraken wil duiken, ProRail versus NS. Terwijl de inkomensverschillen in Nederland en diezelfde kloof wereldwijd alleen maar groter worden – de 85 rijkste mensen hebben evenveel geld als de armste helft van de wereldbevolking – is het woord rente allang afgeschaft en worden spaarders gedwongen te beleggen – als zij straks tenminste nog een pensioentje willen overhouden. Ontketend volkskapitalisme. Als u niets doet, doet uw geld ook niets. Serious money taken seriously. Van geld naar vermogen.

Leugens
Armageddon, de eindtijd. Dan toch? In de ogen van Eric de Vroedt, regisseur van de voorstelling Fresh Young Gods stemt de voorgaande opsomming eerder tot optellen en nadenken dan doemdenken. Optellen van olie en benzine bijvoorbeeld. “We weten allang dat het met de motoren van ons bestaan zo niet door kan. Toch wordt er wanhopig aan vastgehouden. En zo zet de leugen zich voort”.

Nog zo’n leugen. De gevolgen van de gestichte oorlogen in Irak en Afghanistan zien we nu pas in volle omvang op ons bord. “De excuses van Blair? Potsierlijk. Een ‘gespinde’ manier om zijn straatje schoon te vegen. En waar zijn de Bushs’, Koks en Balkenendes nu opeens? Ze hebben er samen een zooitje van gemaakt. En komen er nog mee weg ook”. Maar het collectief ‘à la Naomi Klein’ aan de schandpaal nagelen van politiek en bedrijfsleven – misschien wat al te gemakkelijk? Zo stopte Shell onlangs met boringen in Alaska. “Vind ik niet”, antwoordt De vroedt. “Misschien valt niet alle bedrijven evenveel aan te wrijven. Liberalisering heeft ook goeds gebracht. En niet alle CEO’s zijn monsters. Maar toch: je moet niet álles willen overlaten aan het bedrijfsleven en aandeelhouders die psychopatische trekjes etaleren”.

Drieluik
Fresh Young Gods vormt het tweede deel van een te voltooien toneeldrieluik van Joeri Vos over Goede Bedoelingen bij Oostpool. Het behelst een reeks schetsen over mensen uit uiteenlopende kringen, van onderlaag en elite tot ploeterende middenklasse. Elk deel biedt een ander perspectief op de botsing tussen die milieus. De Vroedt, maker van de geprezen reeks Mighty Society-voorstellingen en in augustus als artistiek directeur van het Nationale Toneel aantredend met The Nation, een reeks over het gemeentelijk politiek bedrijf: “Fresh Young Gods reikt voor mij veel verder dan die van ‘goede bedoeling’. De ambachtelijke kant van theater, dát vooral is mijn passie. Eigenlijk een utopie in het klein, die wat mij betreft in staat moet zijn door de heersende maatschappelijke dofheid te prikken”. In het vernieuwingsgezinde Fresh Young Gods zijn we daarom getuige van een multimediale achtbaan aan situaties en personages, onderbroken met filmbeelden die refereren aan The Hangover en The Wolf of Wall Street. De Vroedt: “Deze voorstelling is heel precies gemaakt, bijna als een choreografie. Ik kan me gelukkig prijzen dat de acteurs bereid geweest zijn met mij mee te gaan in mijn verontrusting”. Wake up! Oostpolariserend!

Fresh Young Gods door Oostpool is op dinsdag 17 november 2015 te zien in Theater aan het Spui. Meer informatie: toneelgroepoostpool.nl en theateraanhetspui.nl. Telefonisch tickets reserveren: (070) 346 52 72.

Advertentie

‘Leuk om rol zo vuig mogelijk te spelen’

Huub Stapel als advocaat in ‘God van de Slachting’

Hij was de belichaming van grootheden als Willem van Oranje, Napoleon, Willem I, maar ook een liftmonteur en Johnnie Flodder. Als film- en tv-acteur kent iedereen hem. Nog een willekeurige greep: Amsterdamned, Het meisje met het rode haar, De Partizanen. Maar sinds 2003 is Huub Stapel seizoen na seizoen ook met een toneelstuk de schouwburgvloeren op gegaan: Napoleon op Sint-Helena, Eten met vrienden – waarvoor hij werd genomineerd voor de Louis d’Or -, Mannen komen van Mars; Vrouwen van Venus, Art en De kus. En dan nu in het moraliteitsstuk God van de Slachting. “Theater is direct, daar worden de jongens van de mannen gescheiden, Voor film of tv kan je alles tien keer overdoen als het moet, op de vloer moet het in een keer goed zijn”.

In New York treffen twee beschaafde, getrouwde stellen elkaar, nadat hun zoons ruzie met elkaar hebben gemaakt in een park. De zoon van Linda en Berry is er twee voortanden voor een deel bij kwijtgeraakt. Ze nodigen Annet en Eelco, de ouders van de boosdoener, uit om de zaak en denken de zaak uit te praten. Maar het bezoek eindigt in een potje verbaal sumoworstelen waarin zonder aan- of omzien heel wat overhoop wordt gehaald.

Het stuk is wijd en zijd bekroond en wordt wereldwijd gespeeld in toonaangevende theaters en steeds met sterrencasts. Yasmine Reza (1960), winnares van de Molièreprijs, de hoogste theateronderscheiding in Frankrijk, schreef met Le Dieu du carnage een voltreffer: een Tony Award viel haar er in Broadway voor ten deel. Het stuk werd in 2011 door regisseur Roman Polanski met onder meer Kate Winslet en Jodie Foster gloedvol verfilmd. Ook in Nederland is het stuk al eens gespeeld. “Door toneelgroep Suburbia, en in België door NTGent”, weet Stapel.

De Franse toneelschrijfster en, in een grijs verleden, actrice Yasmine Reza gaf haar stuk vol zinderende dialogen uit 2006 in de VS als ondertitel ‘A funny tragedy’. God van de Slachting is inderdaad een tragedie, maar dan op microniveau, en ‘funny’ is het zeer zeker. In de verte lijken er overeenkomsten met het legendarische Who’s afraif of Virginia Woolf? te zijn. “Dat ben ik niet met je eens”, zegt Stapel, die eerder ook in Reza’s Art speelde. “Dat stuk werpt existentiële vragen op, terwijl Reza’s stuk eerder een situatieschets is, uit het leven gegrepen. Van de klassieke opbouw maakt dit stuk gehakt”, analyseert hij vervolgens.

“Ivanhoe natuurlijk! “, roept Stapel meteen uit op mijn meerkeuzevraag wie zijn favoriete personage is: John Wayne, dan wel de dappere Saks en koene ridder, een literaire creatie van Sir Walter Scott. “Ben ik mee opgegroeid. De tv-serie met Roger Moore staat me nog altijd bij. Onvergetelijk”. Ivanhoe en John Wayne komen in God van de Slachting ter sprake, als zijnde een rolmodel voor jongens en mannen. En laat Ivanhoe ook de favoriete held zijn van advocaat Eelco, de rol die Huub Stapel in deze nieuwe toneelversie van het stuk speelt, in een sterrencast met Anneke Blok, Johanna ter Steege en Paul R. Kooij. Over de rol van Eelco – Alan Cowan in de filmversie: “Het is leuk om deze man zo vuig als het kan te spelen, om hem zo vreselijk mogelijk te laten uitkomen”.

Met God van de Slachting toert Stapel uitgebreid door Nederland. “Maar een tournee van 85 speelplaatsen, dat valt best mee hoor. Mannen komen van Mars; Vrouwen van Venus heb ik liefst 482 keer gespeeld”.

God van de Slachting door Senf Theaterproducties is op vrijdag 10 en zaterdag 11 januari 2014 te zien in de Koninklijke Schouwburg. Meer informatie: www.godvandeslachting.nl en www.ks.nl. Telefonisch reserveren: 0900-3456789.