PePijn Comedy Club in @DownUnderBeach

Zee, zomer én rauwe, scherpe en keiharde comedy. Kopje onder bij ‘Down Under’.

Alleen een microfoon en een podium, dat is de essentie van stand-up comedy. Maar deze zomer komt daar een ingrediënt bij, want strandtent DownUnderBeach aan het Zwarte Pad in Scheveningen vormt het zeegroene decor voor een editie van de Comedy Club van theater PePijn. Zo’n zestig tot zeventig mensen kunnen een plaatsje vinden in de lokaliteit van de club die zich graag ‘beach house’ noemt. Er wordt straks een podium opgetrokken en natuurlijk is er dan ook professioneel licht en geluid.

Normaal gesproken vindt de Comedy Club iedere eerste donderdagavond van de maand plaats aan de Nieuwe Schoolstraat. Maar deze zomer wijkt Pepijn dus uit. “Uitwijken?”, vraagt Mariette van Solingen van Diligentia, dat ook PePijn bestuurt. “Dat is het woord niet. Het is gewoon gaaf om op een andere plek ons gezicht te laten zien.” Theaters zijn ’s zomers doorgaans dicht vanwege onderhoud. Zo ook bij Diligentia en Pepijn. “Toch wilden we het eeuwige stramien doorbreken van theaters die in de zomertijd dicht zijn. Daarop zijn we naar buitenplekken gaan kijken. Belangrijk is ook dat we graag onze stand-up fans in de stad kunnen bedienen in de zomermaanden. Heel wat Hagenaars zijn ondanks vakantietijd erg honkvast. Daarom verlengen we het theaterseizoen van onze Comedy Club met een zomerse editie. Op het strand van Scheveningen.”

De line-up van woensdag 23 augustus vermeldt de namen van gekende cabaretiers en stand-uppers: Bob MacLaren, Pepijn Schoneveld en Victor Luis van Es, die worden ‘gehost’ door een Master of Ceremonies (MC), zoals dat betaamt bij comedy. “Ook in de zomermaanden zijn er profs die teksten willen uitproberen, die vlieguren willen maken,” licht van Solingen toe. “PePijn is daardoor in staat in een volwaardig programma te programmeren met ons eigen kwaliteitsstempel erop. Het is zeker geen open podium waar jan en alleman de microfoon kan grijpen.”

Bob MacLaren is het aardig gewend om op afwijkende locaties te spelen. De Nieuw-Zeelander van geboorte speelde al vaker met het zand tussen de tenen, op Terschelling bijvoorbeeld en ook op het eiland Pampus. “Dat vond ik geweldig!” Volgens hem zit Nederlanders de romantiek van ondergaande zon, zee en strand in het hart. “En je hoort er de zeemeeuwen krijsen. Soms hoor je het gekletter van de regen of het gieren van de wind. Het weer kan erg bepalend zijn. Dus zorg je voor een ander type grappen, dat minder politiek getint is, minder ‘serieus’. Het liefst geen al te intellectuele grappen want iedereen zit immers in de zomerstand.”

Als het lukt, zegt hij, gaat hij een poging doen het aanwezige publiek mee het strand op te nemen voor een deel van zijn optreden. Ook Pepijn Schoneveld heeft al vele comedymeters gemaakt, onder meer op Zuiderstrand, in De Fuut. Zolang er geluidsversterking is en een lampje, zegt hij, dan redt hij het wel. Voor ‘@DownUnder’ gaat hij tappen uit een grote hoeveelheid aan bestaand materiaal, hoewel hij met ‘Stante Pede’ komend voorjaar een nieuwe voorstelling in voorbereiding heeft.

PePijn Comedy Club @DownUnderBeach met Bob MacLaren, Pepijn Schoneveld en Victor Luis van Es. Te zien op woensdag 23 augustus 2017. Meer informatie: diligentia-pepijn.nl. Telefonisch tickets reserveren: (070) 361 05 40.

Advertentie

Digitale broodkruimels en kiezelsteentjes

Orkater brengt ‘De terugkeer van Hans en Grietje’

Na Alice in Wonderland duikt muziektheatergroep Orkater opnieuw met een sprookje het theater in. Ze tovert het bekende verhaal van Hans en Grietje om tot een uitbundig en feestelijk familiespektakel.

‘Er was eens een arme houthakker die met zijn vrouw en twee kinderen, Hans en Grietje, aan de rand van een groot bos woonde’. Het is de beginzin van een van de bekendste sprookjes, in oorsprong aan het papier toevertrouwd door Wilhelm, een van de welbekende gebroeders Grimm. In hun uitgave Kinder- und Hausmärchen brachten zij een wonderlijke verzameling bijeen van 201 sprookjes en tien kinderlegenden, aangelegd en uitgegeven rond 1812. Sprookjes: het zijn metaforen voor het mensenbestaan. Zo staat het pad in het bos voor de weg die in het leven moet worden gezocht. En moet iemand die mooie praatjes ophangt (in casu de heks) beter niet op louter mooie praatjes (een snoephuis!) vertrouwd worden. En dat is slechts een greep uit al de aanwezige symboliek.

Bij Orkater is het oeroude vertelsel een vlot en spannend reisverhaal dat bol staat van klassieke muziek en vers geschreven rock-‘n-roll van Orkatercomponist Erik van der Horst. In de handen van de muziektheatergroep is het een sprookjesachtige ‘roadtrip’, een verfrissende en avontuurlijke tijdcapsule die allerhandigst en -snedigst naar de moderne tijd is overgebracht. In dat verhaal zit de vader (Geert Lageveen) zonder werk en heeft de moeder (Annet Malherbe) wel wat beters te doen. Ergens langs de snelweg laten zij plompverloren hun spekjesetende kinderen achter. Hans -lees: het mannelijke- en Grietje -het vrouwelijke- hebben geen idee waar ze dan zijn. Op zoek naar een dak boven hun hoofd ontmoeten ze de wonderlijkste figuren. Ten slotte voert een smakelijk snoephuisje hen de studio van de tv-kookshow Vreet je vet! binnen. De presentatrice (b)lijkt vastbesloten om Hans live en wel op televisie tot barbecuegebraad te roosteren. Maar dan komt Grietje met een list op de proppen…

“Hans en Grietje ís nu eenmaal een dun verhaal”. Cabaretier en acteur Pepijn Schoneveld, de vleesgeworden Hans in Orkaters versie, bekent dat hij in zijn kinderjaren volop gegriezeld heeft. Hij herinnert zich daarnaast vooral het lage stemgeluid van Jules Croiset dat hem in zijn jeugdjaren vanaf een cassettebandje toesprak als er mechanisch werd voorgelezen. “Al met al eigenlijk helemaal niet zo’n leuk sprookje, nee”, oordeelt hij nu, door de telefoon vanuit een après-skihut in een wintersportgebied dat Frankrijk met Zwitserland verbindt. Toch heeft het sinistere van toen plaatsgemaakt voor een feestgevoel. “Omdat ik aan de zijde van Elise Schaap (Grietje) speel, een oud-klasgenote op de Amsterdamse Toneelschool en Kleinkunstacademie”.

Schonevelds enthousiasme voor de ‘monsterproductie’ die De terugkeer van Hans en Grietje is, laat zich naast de puik bezette hoofdrollen voor Annet Malherbe en Geert Lageveen ook aflezen aan de glansrol die de liefst 280 uitbundige kostuums spelen. En, zo benadrukt hij, ook aan de medewerking van een heus symfonieorkest, Het Balletorkest, voorheen bekend als Holland Symfonia. “Het is ronduit geweldig om te mogen rondbanjeren tussen een heus symfonieorkest, dat live Mozart, Bach én Zappa speelt, op het podium, en op soms niet meer dan een enkele meter afstand”, zo juicht Schoneveld, die onder meer te zien was in de ‘kinderwaterconcerten’ Schateiland (2012) en Don Jan (2013) op het jaarlijkse Festival Classique, en als cabaretier de voorstellingen Meneer Jongetje en Morgen klaart het op maakte.

De terugkeer van Hans en Grietje (6+) van Orkater i.s.m. Het Balletorkest is te zien op zaterdag 28 maart 2015 (19.00 uur!) in de Koninklijke Schouwburg. Meer informatie: www.ks.nl en www.orkater.nl. Telefonisch kaarten reserveren: 0900-3456789.

Theater in de cocktailmixer

Avondje `Theater Zeebelt’ voor alleseters

Ogen en oren tekort komen, dat willen we allemaal wel eens. Theater Zeebelt heeft er een oplossing voor gevonden in ’n Avondje Alles.

Het Avondje Alles is Zeebelts maandelijkse kunstenmix met een theatervoorstelling als hoofdmoot, een korte film, performances en live muziek. “Normaal gesproken weet een theaterbezoeker van tevoren de setting”, antwoordt artistiek leider Judith Schoneveld van Zeebelt op de vraag naar het waarom van deze opzet. “Neem een toneelstuk. Dat speelt zich af in een min of meer bekende zaal, waar zich voor de bezoeker, op een daartoe geconstrueerd podium, de voorstelling voltrekt. Wij willen dat geijkte patroon doorbreken. We tornen aan het verwachtingspatroon van de bezoeker door verschillende disciplines te mixen. Dat vergt van de bezoeker een houding die deze wellicht niet gewend is. Dat doen we om te verrassen, verrassing maakt dat je openstaat voor nieuwe ervaringen. Ook wijzigt steeds de omgeving waarin de optredens plaatsvinden. Omgekeerd schudt dat de theatermakers wakker: ze kunnen niet op de automatische piloot spelen. De maker moet opnieuw zijn publiek veroveren, want hij kan er van op aan dat er een gemêleerd publiek in de zaal zit dat zich anders opstelt dan deze doorgaans gewend is van zijn hard core-fans.”

Maar er is nog een reden om de blender in te schakelen. Zeebelt wil graag alle zintuigen van de bezoeker openzetten. Het theater heeft die avond voor een inhoudelijk verband, een `overeenkomst in temperatuur’, gezorgd, dat de toekijker zelf dient te ontdekken. Daardoor wordt de doorgaans achteroverleunende theaterbezoeker een deelnemer. “De bezoeker gaat anders kijken naar de voorstelling die hij ziet, en beleeft de avond meer als een geheel.”

Hoofdmoot vormt de voorstelling You don’t wanna be alive when you’re twentyfive. “Daarin vraagt beeldend kunstenaar en media designer Eric Schrijver zich af wat het betekent om kunstenaar te zijn,” legt Schoneveld uit. “Is deze een charlatan, een vormverleider of een eerlijk individu? Of nog meer? Schrijver wil het liefst allemaal tegelijk zijn: een kunstenaar als ‘moderne man’, gaaf en hip, met David Bowie als rolmodel bij uitstek.” Schrijver laat voor deze gelegenheid acteur/performer Niels Kuiters als zijn alter ego optreden en hem verstrikken in mythes van arme, gekke of dode artiesten, met de bedoeling om ‘op cabareteske wijze een nieuw en aantrekkelijk kunstenaarspersonage met sterkwaliteit te schetsen , een speels commentaar op het televisiestardom dat tegenwoordig zo en vogue is’.

Dan is er First Person Plural door theatermaakster Nicola Unger. In haar audioperformance reageren acteurs op hun eigen uitgesproken gedachten. Schoneveld: “Ze onderzoekt de werking van het denken – denken als het vormen van zinnen in het hoofd: de innerlijke dialoog. Zoals bij iedereen gedachten voortdurend tollen, vaak tegelijkertijd over elkaar heen buitelen en om voorrang strijden: van boodschappenlijstje en gevoelens, van filmquotes tot levensdilemma’s, tot onzekerheden en conceptuele filosofieën.” Unger – ze gaf eens stripboeken uit en verzamelt ze. Haar vorige voorstelling in Zeebelt, Carlos The Jackall, verbeeldde het verhaal van de gelijknamige terrorist, verteld met papieren figuurtjes die als schaduwfiguren in een animatiefilm figureerden – ontwikkelt voor haar nieuwe voorstelling software om deze gedachten als opgenomen teksten ad random te kunnen afspelen. De conversatie die zich in de voorstelling ontwikkelt verloopt daardoor iedere keer anders. “Ons denkproces lijkt op een vergelijkbare manier te verlopen als deze geïmproviseerde gesprekken: frasen duiken uit het niets op en verbinden verleden en toekomst in een onbekend patroon en ritme”, verheldert Schoneveld.

Zeebelts Avondje Alles wordt vervolledigd met de vertoning van enkele korte films uit Breaking Ground, het Europese online platform voor filmstudenten. Ter omlijsting is er ook voorzien in muziekoptredens.

Avondje Alles op dinsdag 21 en donderdag 23 september in Theater Zeebelt, De Constant Rebecqueplein 20A. http://www.zeebelt.nl

Springstof

Bas Jan Ader met Ik ben even weg

Vaarwel – en tot over twee maanden. En de 33-jarige stapte bij wijze van kunstproject in een klein en gammel ogend bootje. Hij zou als onervaren zeiler de Atlantische oceaan oversteken: ‘Ik ben even weg’. Een jaar nadien werd zijn lege boot voor de kust van Ierland gevonden. Van hemzelf werd nooit meer iets vernomen.

‘Groeten vanuit de prachtige Ader-vallen’, schijnt cross-kunstenaar Bas Jan Ader eens als idee voor een ansichtkaart in een van zijn logboeken te hebben gekrabbeld. Vervolgens: ‘Alles valt.’ Zwaartekracht, meer specifiek vallen en de resultante ervan: losmaken – is een terugkerend motief in Aders werk, en dat schept een band met onder meer de legendarische in Den Haag woonachtige theatermaker Dick Raaymakers – maar ook met verlies en heroïsch falen. Hij combineerde zijn fascinaties in het bovenbeschreven ultiem te noemen project dat hij in 1975 deed.

Ader is bepaald en vogue, en geldt in kunstenaarskringen nog steeds als een bijkans mythische en invloedrijke inspiratiebron. In het Rotterdamse museum Boymans van Beuningen is juist vandaag een overzichtsexpositie van hem afgesloten. En juist ook dit weekend was in Den Haag de locatievoorstelling Ik ben even weg te zien waarin jonge kunstenaars zich spiegelen aan deze Bas Jan, op initiatief van het Haagse Theater Zeebelt.

Fotografie en film staan centraal bij Ader, generatiegenoot van o.a. Wim T. Schippers en Ger van Elk, maar ook was hij een performer die compromisloos zijn eigen lichaam als materiaal inzette. Zo klom hij op het dak van zijn huis en liet zich ervan af rollen, reed met zijn fiets een Amsterdamse gracht in en hing aan de tak van een boom tot hij niet meer kon en los moest laten. Dat alles is fotografisch en filmisch vastgelegd.

Ik ben even weg houdt het midden tussen een theatervoorstelling, een performance, een installatie, een poëtische filmvertoning en een tentoonstelling – op een locatie die een leegstaande loods behelst op een verlaten, mistroostig ogend industrieterrein. De credo’s van Ader staan ook voor die van Theater Zeebelt: losmaken, risico nemen – en vooral tal van kunstdisciplines met elkaar in verbinding stellen, met dank aan de meewerkende kunstenaars uiteraard. Tot zover de hardware.

Allemaal bepaald geen makkelijke kost – topzwaar zelfs, om in gravitatietermen te spreken – totdat je blij ontdekt dat je maar beter alle referenties overboord kunt zetten en het gebodene vrijelijk over je heen moet laten komen. Zoals je een tentoonstelling in een museum bezoekt: de een dat doet keurig volgens de getrokken krijtlijntjes, de ander racet eerst alle ruimtes door, en nog weer een ander laat zich leiden door wie of wat zijn aandacht weet te trekken. Of beter nog: als in een speeltuin waar je wat verwonderd rondloopt.

In om en bij zo’n vijftiental onderdelen trekt de erfenis als in een hommage aan Ader voorbij. Variërend van een gesymboliseerde vlucht door een heuse real time replica van een Vergeltungswaffe 1 (V1), een Duitse kruisraketwerper uit de Tweede Wereldoorlog, tot aan een waagstuk dat zich in de nok, bovenop een van de spanten van de loods afspeelt, tot de worsteling van een man die zich zittend op een vervaarlijk overhellende stoel probeert overeind te houden door gebruik te maken van een touw dat boven hangt. En natuurlijk zijn er filmpjes. Wonderlijke filmpjes. Zoals je uiteindelijk ook wonderlijk door de fabriekshal banjert alsof je je in een overjarige speeltuin waant.

Theater Zeebelt neemt ergens in het volgend jaar haar intrek in een nieuw theater, dat als vaste uitvalsbasis moet gaan dienen. Te oordelen aan de artistieke ideeën en het niveau van dit project kan dat niet vroeg genoeg zijn.

www.zeebelt.nl

Gezien: Ik ben even weg door Theater Zeebelt, locatieproject aan de Saturnusstraat in Den Haag op 22 september 2006. Concept en scenario: Albert Wulffers en Judith Schoneveld. Regie: Joris van Midde.