‘Troje Trilogie’: door de ogen van Andromache
Zijn stukken uit de oudheid gedateerd? Ze zijn juist van moderne ruis ontdaan.
Oorlog is van alle tijden. Met de Troje Trilogie van Toneelschuur Producties zitten we figuurlijk opeens in de rookpluimen van Aleppo, Jemen of Myanmar. Neem nou Andromache. Ze verloor in de oorlog met de Grieken haar echtgenoot Hektor, de grootste held aan Trojaanse zijde. Maar ook haar vader en zeven broers, door de hand van Achilles.
In drie delen wordt de mythische Trojaanse oorlog bezien vanuit haar ogen. Van oorlogsbuit na de val van Troje en de dood van haar echtgenoot, tot slavin van Neoptolemos, de zoon van Achilles. Maar eerst nog wierpen de Grieken haar zoontje Astyanax van de stadsmuur van Troje. Als bedgenote van Neoptolemos, schenkt ze hem drie zonen. Na de moord op hem, door haar broer Orestes, huwt ze Helenos, met wie ze regeert over het Griekse Epiros. Zeker, Griekse klassiekers zijn vaak pure horror.
Alles in deze ‘Troje Trilogie’ wordt ‘achterstevoren’ opgedist, van gevolg naar oorzaak, zodat inzicht ontstaat in Andromache’s drijfveren, die zelf niet geheel vlekvrij is. Het is ronduit een waarachtige en diepe theaterbelevenis, en drie uur aan onverholen toptoneel. Eigenlijk was dat dik 20 jaar geleden ook al zo. Koos Terpstra kreeg destijds niet alleen de Toneelschrijfprijs maar zijn regie werd ook geselecteerd voor het Theaterfestival.
En dat geldt ook voor deze nieuwe versie van regisseur Paul Knieriem. In juni kreeg het stuk ook de publieksprijs van Theater aan het Spui, de zogeheten Toneelkijkerprijs. Bijna-hoofdrolspeelster Keja Klaasje Kwestro maakt bovendien kans op de Colombina, de prijs voor beste vrouwelijke bijrol. Zelden zo’n vulkaan als zij zien spelen. Binnenkort, zijstapje, doet ze mee in The Nation bij Het Nationale Theater. En als klap op de vuurpijl maakt hoofdrolspeelster Janneke Remmers volgende week kans op de Theo d’Or, Nederlands hoogste toneelprijs.
“Best trots, een hele eer. Het is ook zo’n grote prijs natuurlijk,” zegt Remmers erover. “Al denk ik nooit in termen van ‘beste’ en ‘mooiste’. Ik loop tijdens het ophalen voor de komende reeks ook echt niet naast mijn schoenen. Je moet open staan voor je medespelers – en straks ook voor wisselwerking met het publiek. Hoe ik er straks bij de uitreiking bij zit? Geen idee. In ieder geval opgetut. Natuurlijk! Met het hart in de keel? Dat is nu moeilijk te zeggen.”
Hadden ze tijdens de repetities door dat ze aan iets bijzonders bezig waren? “Het was vooral hard werken, proberen te verbeteren tot de laatste snik. Na de première merkte ik aan de reacties uit het publiek wel dat het stuk veel losmaakt, íedereen haalde er wel iets voor zichzelf uit.” Remmers mag uitpakken: Andromache kent tegenkantige liefde, jaloeziegevoelens, verraad en extreem geweld. “Het is fijn om uiteenlopende emoties gestalte te geven. Zelfs nu nog ontdek ik nieuwe kleuren.”
Ze speelt in deze versie zij aan zij met Oda Spelbos, in Terpstra’s ‘oerversie’ Andromache. Nu is Spelbos Hecabe, en Remmers Andromache. Hoe is dat voor haar? “Ik ken Oda van een eerdere voorstelling waarin we samen acteerden. Hier heb ik de samenwerking met haar als prettig ervaren, voelde me niet gestuurd of zo. Aan de andere kant heeft zij mij er bij momenten doorheen getrokken.”
Er is nóg heel wat aan Grieks drama te zien in Den Haag. Zo speelt Toneelgroep Amsterdam ‘Medea’ in de Koninklijke Schouwburg op wo 21 en do 22 september, en Theatercompagnie couRage op vr 23 en za 24 sept in Zaal 3 van Het Nationale Theater/Theater aan het Spui een eigen versie van ‘Trojaanse vrouwen’.
Toneelschuur Producties: Troje Trilogie. Op dinsdag 12 september 2017 in Theater aan het Spui. Informatie: toneelschuur.nl of hnt.nl. Telefonisch tickets reserveren: 0900-3456789.
Eric Korsten 