‘Ideaal voor bewoners die in de stad blijven’

Zuiderparktheater met vernieuwd elan de zomer in

Het zomerprogramma van het Zuiderparktheater omvat muziek, cabaret, kunst, cultuur en plezier. “Er valt hier steeds iets nieuws te ontdekken.”

Nu het uitgaansleven opeens weer in het nachtslot is gegooid, tenminste wat nachtleven en meerdaagse festivals betreft, is het eventjes de vraag of openluchttheater nog wel kán. “We hadden gelukkig gegokt op concerten en activiteiten op anderhalve meter afstand,” beantwoordt Berend Dikkers die vraag, algemeen directeur van het Zuiderparktheater. “Ons programma mag gewoon doorgaan en zonder testen vooraf. Wij kunnen een aantal van maximaal 280 bezoekers per optreden toelaten.”

Bij medewerker Sanne Bakker van het openluchttheater bracht de eerder ongedacht geachte persconferentie geen enkele verrassing teweeg: “’s Middags hadden we al door dat het met name om het nachtleven zou gaan. Het Zuiderparktheater behoort daar niet toe. Ik heb de avond van de persconferentie daarom niet in de piepzak gezeten. Eerlijk gezegd heb ik er niet eens naar gekeken.”

In het Zuiderparktheater, het enige openluchttheater van Zuid-Holland, zijn alle plaatsen vaste zitplaatsen, duoplaatsen, dus met twee naast elkaar. “Als je in je eentje komt,” lacht Bakker, “heb je extra beenruimte!” Ook bij jeugdtheatervoorstellingen geldt die anderhalve meter-maatregel voor volwassenen, zegt ze, “maar kinderen tot 12 jaar mogen er tussenin.”

Een bezoek is veilig en verantwoord, vindt ze, want met vooraf een gezondheidscheck in de vorm van een vragenlijst, net zoals dat in de horeca gebruikelijk is, en op het terrein een parcours van eenrichtingsverkeer. “De enige beweging hier, is van zitplaats naar bar of toilet, en via de andere kant weer terug. Je ziet aan het afgelopen weekeinde dat iedereen zich prima aan de maatregelen houdt.”

Vernieuwd
Wie als trouwe bezoeker het terrein betreedt zal vernieuwingen aanschouwen. Er is bij de entree een nieuwe kassa-unit gebouwd en door snoeiwerk een intiem bosterras gecreëerd.

Ook staan er nieuwe picknickbanken en aan weerzijden van het podium zijn nieuwe barcontainers gekomen. De kilometers aan tribunebanken zijn eerst stuk voor stuk losgeschroefd en daarna geschuurd, gebeitst en teruggeplaatst. Het podiumdek is geëgaliseerd en opnieuw geverfd.

Programma
Bekende namen te over op het programma, zoals ‘Zuiderpark Live’, met komen weekeinde Milow en de Nederlands-Dominicaanse Rolf Sanchez. De week daarna is het bal met DeWolff en de Haagse band Son Mieux, die een thuiswedstrijd speelt, en is er de lachshow van cabaretier Guido Weijers. “En Sjaak Bral viert bij ons zijn 25-jarige jubileum in het vak,” zegt Bakker trots. Dan is er ’Den Haag Inside Out’ (voor 16+), een voorzetting van het programma dat ook in de kerstvakantie hoge ogen gooide, “met veel aandacht voor ‘urban’ en met workshops.”

Vanaf 20 juli is er op dinsdagen, woensdagen donderdagen het gratis te bezoeken programma ‘Zuiderpark Vakantiepark’. “Mensen uit de wijk gaan verschillende onderdelen van het programma organiseren,” vertelt Bakker, “met veel aandacht voor cultuur, maar ook met sport en spel. Ook zijn er Parade-achtige installaties, denk aan kunstzinnig relaxen in de enige echte mini-relaxerette, aan een Applausdouche en aan een Hamsterrad voor volwassenen. Zodra je daarin staat gaat een elpee spelen, en hoe sneller jij loopt hoe sneller de plaat gaat draaien! In de Supermoon kun je met een koptelefoon op een verhaaltje beluisteren.

Verder is het hele terrein aangekleed met hangmatten, is er een Parkbibliotheek, en een heuse caravan. En we krijgen een brugvlot dat ons eiland nog beter bereikbaar maakt. Voor Hagenaars die niet naar het buitenland gaan voor hun vakantie maar toch in eigen stad wat leuks willen doen, is dit programma geknipt.” Tot en met 5 september is het programma nu rond, besluit Bakker.

Meer informatie: www.zuiderpartheater.nl

Advertentie

‘Laten zien wat we waard zijn’

Zuiderparktheater viert de zomer

Het Zuiderparktheater recht zijn rug. De komend anderhalve maand bulkt het van de activiteiten in de openlucht van het haar immer omringende lommerrijke groen.

Voor het Zuiderparktheater is het hoogseizoen ook zonder corona meestal vrij kort want in de openlucht; maar deze zomer komt allemaal aan op wel erg veel last minute improvisatiewerk. “De noodmaatregelen veranderden soms wekelijks, en als openluchttheater weten we pas sinds kort waar we echt aan toe zijn.” Het programma is daarom op dit moment nog deels in wording. “Ik ben nog steeds aan het uitbouwen,” legt de kersvers tot algemeen directeur benoemde Ariane Aris uit, terwijl vrijwel onder haar ogen de ‘anderhalvemeterroutes’ in de buitenruimte van het theater worden ingericht. Soms is daar een vorm van hogere wiskunde voor nodig. “We kunnen hier 125 plaatsen creëren, maar als echt iedereen uit één huishouden komt, kan dat oplopen tot 250. En kinderen tellen niet mee, dus het maximum kan uiteindelijk nóg hoger uitkomen. Het afgelopen weekeinde hebben we hiermee al de eerste ervaringen kunnen opdoen.”

Vijf weken geleden is ze ‘ingevlogen’ voor deze job. “Ik was al jaren bekend met de organisatie en werkte voordien al geregeld samen met mijn voorgangster Marijke Reuvers, dus ik was gelukkig in staat snel te schakelen. Ik ben wat de programmering betreft meteen gaan focussen op jeugdtheater, ook omdat veel mensen in deze vakantieperiode thuis en in de buurt blijven,” vertelt Aris. “Elke woensdag is hier daarom een jeugdtheatervoorstelling te zien en te beleven, voor uiteenlopende leeftijdsgroepen – en hun ouders natuurlijk.” Een van de voorstellingen is ‘Hakim op z’n best’, een interactieve show voor kleine én grote mensen. Hakim is de van Sesamstraat bekende Hakim Traidia. Hij komt volgens de site met ‘iets geks uit de sprookjes van duizend en een nacht, of juist iets geestigs met stoere cowboys en indianen of picknick perikelen in de buitenlucht.’ En eind augustus komt ook Dirk Scheele aanmeren in het Zuiderparktheater voor ‘Op vakantie’(2+).

Muziek
Op zondag 9 augustus is er een ‘Musical Summer Concert’ waar de beste liedjes uit bekende musicals voorbij gaan komen. “Sing-along? Dat mag eigenlijk niet, misschien dan een ‘fluister-along’,” zegt ze lachend maar met het oog op mogelijk rondwarende aërosolwolken. “Maar we kunnen als het zich voordoet natuurlijk maar moeizaam handelend optreden.”

Er is meer muziek in petto. “Met Residentie Orkest, een van onze vaste partners, organiseren we wederom het Zuiderparkzomerconcert, dit jaar op zondag 30 augustus. Op 19 september is ook Carel Kraayenhof in het Zuiderparktheater met een matinee en avondvoorstelling. En in september heb ik hoop op het Korenfestival. We bieden koren trouwens de handreiking om hier te repeteren op maandag en dinsdagen, tegen goedkoop tarief want ook zij moet zichzelf opnieuw uitvinden. Ook heb ik het oog op wat cabaretvoorstellingen.”

Fietstochten
Het Zuiderparktheater fungeert ook deze zomer als spil voor een aantal aanlokkelijke fietstochten, net als vorige zomer gecentreerd rond architectuur en kunst in het zuidwestelijke deel van Den Haag. “Het Zuiderpark is het meest onderschatte en minst bekende (openlucht)museum van Den Haag, met werk van Gra Rueb, Bram Roth, Rudi Rooijackers en anderen. Samen met Piet Vernimmen als bevlogen gids ga je al fietsend op ontspannen wijze kennis maken met de beelden in het in zomerbloei staande park. Met koffie en een gebakje bij ontvangst in het theater.

Raar
Raar. “Dat is wel het woord,” velt Aris haar oordeel over de eigen positie en die van haar organisatie. Ze duidt buiten ‘corona’ op het moment dat ze, in de aanloop van haar benoeming, geconfronteerd werd met het advies aan de gemeenteraad om het Zuiderparktheater in andere handen te geven. “Ik wilde persoonlijk juist een ander richting inslaan, maar toen het bestuur een beroep op me deed, trok het theater me zo dat ik meteen ben ingestapt.” Het valt haar niet altijd gemakkelijk, “maar er is een fijn team en het is ook prettig om te kunnen laten zien wat we ondanks het advies waard zijn.”

Meer informatie: www.zuiderparktheater.nl

‘De strijd is nog niet gestreden’

Ontwerp voor het Meerjarenbleidsplan 2021-2024

Het college van B&W stuurde verleden week zijn ‘Ontwerpplan Meerjarenbeleidsplan 2021-2024’ naar de raad – en trekt daarbij en passant de portemonnee met 1,8 miljoen euro extra.

Crossing Border Festival blijft op nul gepind. Tenminste: als de gemeenteraad het ‘Ontwerpplan’ aanneemt. Maar het college steekt ook hier en daar een reddende hand uit. Het gaat dan om Muzee Scheveningen, Museum Bredius en STET, voor meer Engelstalig toneel. Verantwoordelijk wethouder Robert van Asten (D66) springt ook in de bres voor enkele Cultuurankers en voor het Zuiderparktheater. Verder wordt meer geld gestoken in een beter beheer van gemeentelijke kunst- en erfgoedcollecties.

Steunbetuigingen van literaire prominenten te over; toch blijft voor Crossing Border Festival (CBF) een toekomst in Den Haag ongewis. ‘Concullega’ Writers Unlimited krijgt ondertussen wél geld. Van Asten: “Ik kan er niet omheen dat Crossing Border eerdere adviezen in de wind heeft geslagen. Maar nu ligt die kritiek er opnieuw.” Bij Michel Behre van CBF is het Ontwerpplan hard aangekomen, voelt zich in de hoek gezet. “De gemeente had met ons in gesprek kunnen gaan op de kritiekpunten en bekijken of we er op een positieve manier uit kunnen komen, zonder het festival direct helemaal te stoppen.” Hij gaat lobbyen bij de raadsleden “Kijken we hoe we verder kunnen. Dat ligt onder meer aan het advies van het Letterenfonds dat in augustus komt. Maar we gaan ondertussen ook kijken wat er in andere steden mogelijk is.”

Ook De Dutch Don’t Dance Division trekt aan het kortste eind. Rinus Sprong van het dansgezelschap: “Opnieuw een mokerslag. Maar we gaan verder, hoe dan ook. Wel moeten we nadenken hoe, want als instelling stort onze ‘multiplier’ in, terwijl we ons ook verantwoordelijk voelen voor de dansers die speciaal voor De DDDD naar Den Haag zijn gekomen.” Hij herinnert zich: “Een jaar geleden zei Van Asten nog dat hij dans leuk is gaan vinden. Daar merken wij nu maar bar weinig van.”

Cultuurankers
Muzee Scheveningen behoudt in het Ontwerpplan zijn taak als museum, maar lijkt de functie van Cultuuranker te verliezen. Die wordt voor dit stadsdeel straks zo nodig toebedeeld aan een andere organisatie, en kan dan rekenen op jaarlijks € 75.000. Interim-directeur Jeroen van de Wiel zit niet bij de pakken neer.

“We gaan er hard voor knokken om de status van Cultuuranker te behouden. We zijn bewezen effectief in die rol. Het zou trouwens erg inefficiënt zijn om een andere organisatie op te tuigen in enig ander pand, want met Muzee als onderpand kun je de museum- en cultuurankerfunctie efficiënt combineren zodat ze elkaar onderling versterken.”

Net zo trekt het college de stekker uit het Diamant Theater, voornamelijk omdat het een te geringe verbinding met Haagse Hout wordt verweten. “Natuurlijk zijn we teleurgesteld,” zegt Mariët Struijk, “maar de strijd is nog niet gestreden.”

Ze doelt op een lobby naar de raad maar vestigt ook hoop op de mogelijkheid van een ‘doorstart’. “Samen met eventuele andere gegadigden voor het ‘cultuurankerschap’ in Haagse Hout gaan wij zeker zelf ook een voorstel doen.” Het Diamant Theater, gevestigd in de aula van het Diamant College, is al langere tijd op zoek naar een ‘eigen’ plek in de wijk. “Een alternatieve locatie is hier niet eenvoudig te vinden, zegt Struijk. “Maar we houden natuurlijk oren en ogen open.”

Zuiderparktheater
Het Zuiderparktheater blijft als voorziening voor theater en muziek behouden, wenst het college. Van Asten vindt een openluchttheater voor een stad met de allure van Den Haag onmisbaar, al moet dat ook in dit geval wellicht onder de vlag van een nieuwe organisatie. Dat is net als voor de twee bedreigde Cultuurankers een open uitnodiging: wie de handschoen past, trekke hem aan. Kjell Wagner, voorzitter, gooit de handdoek niet in de ring. “Vijf jaar geleden zijn we begonnen. We hebben gemerkt dat het is gelukt om wijk, omgeving, bezoekers én vrijwilligers die hier aan het werk zijn, te verbinden. We zetten daarom alles op alles om dat voort te zetten, in welke vorm of organisatie dat dan ook is.” Van Asten heeft jaarlijks € 100.000 over voor het Zuiderparktheater-nieuwe-stijl.

Positief
In weerwil van het advies kan STET (The English Theatre) dan toch rekenen op een subsidiebedragje. Van Asten: “We willen dat het Engelstalig theateraanbod minimaal op peil blijft.” En zo kan STET € 65.000 jaarlijks tegemoet zien. Elske van Holk van STET: “We zijn blij dat we weer door kunnen. We hadden dit eigenlijk niet verwacht. Op onze steunactie hebben we 2700 reacties uit de hele wereld binnen, en dan vooral van de internationale gemeenschap in Den Haag. Kennelijk heeft dat goed gewerkt.”

Door afspraken uit het verleden als gevolg van een legaat – kon het college formeel niet om Museum Bredius heen, is het contractueel ‘verplicht het in stand te houden.’ Het museum krijgt daarom, net als voorheen, jaarlijks € 145.717.

Slagveld
Het college neemt de andere bevindingen van de Adviescommissie ten aanzien van de andere aanvragers integraal over. Daardoor dreigt voor Den Haag verlies van om en bij 20 culturele instellingen. Zij kunnen nog tegen zijn voornemen ingaan door protest aan te tekenen, maar wellicht biedt een beroep op gemeenteraadsleden meer kans van slagen. Die vergadert in het najaar over het Ontwerpplan.

Cultuuradvies slaat gaten in Haags cultuuraanbod

Advies van commissie Meerjarenbleidsplan 2021-2024

Geen Crossing Border-festival meer, twee wijktheaters weg, theater Branoul en museum Bredius dicht, DeDDDD, Lonneke van Leth Dans en Zuiderparktheater koudgesteld, én geen monumentale kunst meer in de Electriciteitsfabriek.

Dat werd vorige week vrijdag 24 april bekendgemaakt op een perspresentatie. Commissievoorzitter Leertouwer: ‘Op weg naar de kunst van het mogelijke.’

Door: Eric Korsten

Althans: als het voorstel ‘Kracht en Kwetsbaarheid’ van de Adviescommissie Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2021-2024 integraal door college en raad wordt overgenomen. De commissie stelde op verzoek van cultuurwethouder Van Asten (D66) een 450 (!) pagina’s tellend rapport op over de verdeling van grofweg 56 miljoen aan jaarlijks beschikbare kunstsubsidies voor Haagse kunstinstellingen. Resultaat: bijna 20 instellingen dreigen kopje onder te gaan, veelal middelgrote en middelkleine instellingen.

De commissie mocht 56 miljoen uitstrooien over een totaal van 103 aanvragers, die samen voor € 15,3 miljoen méér hebben aangevraagd dan beschikbaar is. Onder de aanvragende instellingen waren liefst 33 nieuwkomers; vijftig van hen maken deel uit van het bestaande ‘Kunstenplan’. De adviescommissie besloot uiteindelijk positief over 57 aanvragende instellingen, ergo zeven ‘binnenkomers’. Voor liefst twintig Haagse culturele instellingen dreigt vanaf 2021 de geldkraan dicht te gaan met, als wellicht meest in het oog springende, het Crossing Border Festival – dat nu best eens naar pak ‘m beet Utrecht zou kunnen beslissen te verkassen.

Vooraf werd een veldslag gevreesd – en ja, daar is het op uitgelopen ook. Commissievoorzitter Leertouwer: “De vorige ronde verdween Toneelgroep De Appel. Opgeteld is het bedrag dat we dit keer aan hervorming voorstellen even groot, alleen is de pijn nu verdeeld over veel meer instellingen. We moeten op zoek naar de kunst van het mogelijke, dat is al heel lang onze opdracht. Komt het goed? Daar ben ik helemaal niet zeker van.”

Scherpe keuzes, maar toch ook nog de kaasschaaf eroverheen, dat tekent de nood waar de adviescommissie zich voor gesteld zag. Leertouwer: “Dat is wat geen enkele commissie wil horen natuurlijk, maar de constatering klopt.” Ook de instellingen die inhoudelijk positief werden bejegend, bleven in termen van toegeschoven euro’s vaak gelijkstaan, of kregen een plakje minder. “De gemeente heeft bij een vrijwel gelijkblijvende cultuurbegroting wel de ambitie uitgesproken om tot een culturele sector te komen met een gezonde bedrijfsvoering en ‘fair pay’, eerlijke loonbetaling, maar stelde daarvoor nauwelijks extra middelen beschikbaar.”

De extra kosten daarvan kunnen niet eenzijdig bij de kunstensector neergelegd worden, zo is de commissie het met belangenorganisatie Kunsten ’92 eens. Ze bepleit in ‘Kracht en Kwetsbaarheid’ daarom ruimhartiger steun. “Het is voor de Commissie duidelijk dat anders haar hele advies is gebouwd op drijfzand.”

In veruit de meeste gevallen is de onafhankelijke en externe ad hoc samengestelde commissie zeer te spreken over het bereikte artistieke peil van de aanvragers, zelfs ook dat van de negatief beoordeelde. In de beoordeling liep het echter vaak spaak op thema’s als bedrijfsvoering, diversiteit en / of inclusie.

‘Grootverbruikers’ in de stad worden gespaard, zijn ‘too big to fail’. Maar zij kregen, buiten de ‘Amare-instellingen’, er nauwelijks een centje bij – hoewel ze volgens de commissie de voorbije jaren uitstekend werk op de grasmat hebben gelegd. Het gelag en de pijn zit ‘m zo vooral bij de middelgrote instellingen, vooral in de dans en de klassieke muziek, waar traditioneel de klappen vallen ten faveure van broodnodige ‘vernieuwing’. Met name klassieke muziek en de dans zijn in dat verband kinderen van de rekening.

En dat terwijl het de commissie juist was opgevallen dat het Den Haag in diverse kunstsectoren juist aan instellingen van het middenformaat ontbreekt. Dat ‘middenveld’ – nu al niet bijster breed – verdwijnt nu bij bosjes. Dat is zorgelijk, ook omdat het voor een gezond kunstklimaat nodig is als contragewicht te dienen tegenover de grote jongens. Leertouwer: “Instellingen als Het Nationale Theater, Kunstmuseum Den Haag, NDT, PAARD en ook het Residentie Orkest nemen in hun sector een dominante positie in. Ze doen dat uitstekend, maar dit roept bij de commissie wel de vraag op of er een evenwicht is in de stad.”

Den Haag wordt gezien, klopt zichzelf graag op de borst als ‘tweede cultuurstad van het land. “Die ambitie is geen doel op zichzelf,” vindt Leertouwer. “Ik zou eerder kijken naar wat uniek is in deze stad, en voor deze stad, en dat iedereen een stem heeft.”

Amare
De ingebruikname van ‘cultuurpaleis’ Amare aan het Spuiplein is de grote trofee die de komende Kunstenplanperiode wordt uitgereikt. De commissie signaleert echter dat er, na jaren van onderling gesteggel nog steeds niet productief (genoeg) wordt samengewerkt. “Het wordt tijd voor een goed gesprek,” zo vatte cultuurwethouder van Asten op de presentatie de situatie samen.

Daar komt bij dat voordeurdelers Nederlands Dans Theater, Residentie Orkest en theaterorganisatie Amare ieder afzonderlijk méér zeggen nodig te hebben – en dat van de commissie op voorhand ook gekregen hebben. Eigenlijk is dat ‘extraatje’ een uitvloeisel van huurafspraken, noem het een restant, die al in 2012 werden gemaakt. Maar dat advies gaat evenwel ten koste van de andere Haagse kunstinstellingen – en dat terwijl cultuurwethouder Van Asten het op de loer liggende exploitatietekort van het cultuurpaleis met € 2,7 miljoen onlangs al heeft bijgepast. Maar een cultuurpaleis op halve kracht is natuurlijk ook niet wat je wenst.

Cultuurankers
Twee van de acht Cultuurankers, het stelsel van wijktheaters in de stad, kunnen de toets der kritiek van de commissie niet doorstaan, te weten Muzee Scheveningen en het Diamant Theater. Van Asten: “Dit had ik even niet voorzien. Ik wil zoek naar een oplossing. Hoe die eruit ziet? Dat weet ik nu nog niet,” waarmee hij expliciet aangeeft dat hij dit onderdeel van het advies niet gaat opvolgen.

De commissie zet Van Asten voor het blok, lijkt uit te zijn op een ‘gelijkrichter’, temeer daar de Ankers onderling van ongelijk soortelijk gewicht zijn. Van hen kunnen Theater en Filmhuis Dakota, Laaktheater, Theater De Nieuwe Regentes, Theater De Vaillant en de bibliotheken Leidschenveen en Loosduinen ondertussen met meer financiële armslag vooruitkijken. Samen krijgen de Cultuurankers er per saldo € 350.000 bij. “Voor de Cultuurankers is het dus een uitkomst die gemengde gevoelens oproept,” laat Vaillant-directeur Harrie van de Louw desgevraagd namens de Cultuurankers weten.

Museumkwartier
Of het concept van het Museumkwartier, de gewenste uiterlijke concentratie van musea rond de Hofvijver, er gaat komen blijft ongewis. Museum Bredius (‘verouderde dynamiek’) moet dicht of bij voorkeur ‘aansluiten bij het Haags Historisch Museum’. Museum Escher in het Paleis moet ondertussen met minder geld toe, hoewel verhuizing naar de voormalige Amerikaanse ambassade nog altijd een optie is. Kunstforum (voorheen West) is op nul groei gesteld, terwijl zij sinds dik een jaar juist bezit heeft genomen van diezelfde ambassade.

Eerste reacties
“Van de twaalf aanvragen door musea zijn er zes positief beoordeeld,” constateert Bas van Nooten, voorzitter van de Haagse Musea. “Bredius dicht? Dan weet je niet waar je het over hebt. Karaktermoord. En het Oranjehotel, zo belangrijk, valt ook buiten de boot. Wat het Museumkwartier betreft moet Den Haag nu eindelijk eens stelling durven nemen.”

Arjen Lakerveld, voorzitter van het Directieoverleg Podiumkunsten Den Haag: “Het advies komt bovenop ‘Covid-19’. Met theaters die straks misschien voor maximaal een kwart gevuld mogen zijn, wordt overleven lastig. We zijn met de gemeente in gesprek over een duurzame oplossing, steken de koppen bij elkaar. We moeten er gezamenlijk uitkomen, met het advies in de andere hand.”

“Bizar en buitengewoon kwalijk,” analyseert Michel Behre, directeur van Crossing Border Festival. Samenwerken met Winternachten? Hoe dan? We zijn totaal verschillenden hebben net als Winternachten tal van partners in de stad. Wat ik kwalijk vind is dat er geen expert in de commissie is op het gebied van literatuur noch popmuziek. Dat wreekt zich. Ondertussen krijgen we wel steun van het Letterenfonds. De merkwaardige situatie kan ontstaan dat we straks landelijk wel steun krijgen en lokaal niet. Dan trekt het Letterenfonds zich terug – en laat Den Haag tonnen liggen.”

Corona
Natuurlijk is er nagedacht over uitstel van het Meerjarenbeleidsplan, zo geven Leertouwer en Van Asten afzonderlijk van elkaar aan. Leertouwer: “Maar uitstel is niet wenselijk. De sector is toe aan duidelijkheid. En hoelang moet dat uitstel dan duren?” Van Asten: “Maar tot welk gevolg leidt uitstel? Sommige instellingen komen nu al niet uit. En juist de instellingen die goed werk leveren wil je kunnen belonen.”

De commissie benadrukt dat zij er zich zeer van bewust is dat haar advies naar buiten komt in een periode waarin de samenleving ernstig is verstoord door de coronacrisis. Extra ondersteuning en specifieke aanvullende maatregelen acht zij nodig om de culturele sector te helpen de gevolgen van de coronacrisis het hoofd te bieden.

De vlucht naar voren zoals de Adviescommissie daarmee neemt is terecht en voor de sector hard nodig. De vraag is echter zeer of dat er onder het huidige gesternte van kan komen. Daar komt bij dat in de aankomende anderhalvemetersamenleving de exploitatie van vele instellingen en met name theaters bijkans onmogelijk wordt, terwijl die situatie anderzijds nog wel een jaar kan aanhouden. Het is eerder omgekeerd: wellicht wordt de kustensector straks gevraagd zelf een offer te brengen, krijgt het anders gezegd: een generieke ‘solidariteitskorting ‘ opgelegd. Zeker is dat niets zeker is.

Vervolg
In juni doet het Haagse college aan de gemeenteraad een voorstel op basis van het advies. Dat voorstel wordt 8 september in de raad besproken. Een maand later, 8 oktober, stelt de gemeenteraad het definitieve plan vast.

Instellingen die zijn afgewezen kunnen een beroep doen op de ‘projectenpot’. Dat wordt dan een overlevingstocht omdat niet alleen zij maar ook nog tal van anderen daar een beroep op doen. Ook kunnen die culturele instellingen nog beroep en bezwaar aantekenen.

kader
Een aantal instellingen in Den Haag heeft geen aanvraag ingediend, doorgaans instellingen van nationaal belang, zoals onder ander het Mauritshuis. Ook particulier gefinancierde musea zijn buiten beschouwing gebleven, bijvoorbeeld het Literatuurmuseum, museum Beelden aan Zee en Panorama Mesdag.

Overigens is ook landelijk een Kunstenplan in de maak. Een aantal Haagse instellingen krijgt én vanuit Den Haag én vanuit het landelijke Kunstenplan geld, bijvoorbeeld Het Nationale Theater, Nederlands Dans Theater, Residentie Orkest en Korzo theater. Die veldslag krijgt de komende maanden zijn beslag.

SECTOREN
Theater
Het Nationale Theater (HNT) kan bogen op prachtige rapportcijfers én krijgt een pluim, al komt er uiteindelijk geen cent bij (€ 9.325,391). De commissie beziet de dominantie van Het Nationale Theater met enige scepsis. “Er is over het geheel bezien geen sprake van een vitaal theaterklimaat (…) HNT krijgt heeft ongewenst een monopoliepositie in handen die het zelf niet per se ambieert.” Diligentia/PePijn blijft stationair op € 837.131, net als Firma MES op € 189.791. Ondertussen moeten Literair Theater Branoul, het Zuiderparktheater, en het extreem beeldend geluidstheater van Dégradé het hoofd buigen. STET, dat ijvert voor Engelstalig toneel in de stad, wordt afgeserveerd.  Het Haags Theaterhuis is een verrassende nieuwe loot aan het Meerjarenbeleidsplan. De instelling kan jaarlijks € 90.000 tegemoet zien.

Pop, jazz, urban
PAARD is, als dominante factor, een ‘gelijkblijver’ (€ 1.413.000) ofschoon het kan bogen op een prima beoordeling. Een nieuwe ‘middenzaal’ door PAARD wordt door de commissie toegejuicht. Op festivalgebied springen Rewire eruit (€ 300.000) en Grauzone (€ 61.300). De commissie spreekt verder over een ‘verzwakt jazzklimaat’: “Opvallend is dat de reputatie van Den Haag als ‘jazzstad’ beperkt tot uiting komt in het stedelijke muziekaanbod en ook in de hoeveelheid aanvragers op dit gebied” – al kent het de aanvraag van Tonality (Rembrandt Frerichs en Tony Overwater) niet toe. Concertorganisator ProJazz wordt de komende jaren wel toegerust, met € 94.500.

De representatie van hiphopcultuur staat volgens de Commissie nog in de kinderschoenen. Stichting Aight is op dat gebied de enige volwaardige aanbieder. “Dit maakt haar positie bij voorbaat uniek, maar geeft tegelijkertijd aan dat er in Den Haag voor dit genre nog veel te winnen is.” Aight kan per 2021 jaarlijks € 180.000 verwachten, minder dan voorheen. De undergroundcultuur wordt met PIP ( € 190.000) bediend. Popmuziekcentrum Musicon krijgt straks jaarlijks € 260.000 toegeschoven.

Klassieke, oude en nieuwe muziek
Op het terrein van met name de kamermuziek worden harde noten gekraakt. De rijke ensemblecultuur wordt flink aangepakt: Ciconia Consort, Classical Encounters (voorheen Internationaal Kamermuziekfestival DH), Loos, Matangi Kwartet en het Prinses Christina Concours krijgen niets meer als het aan de commissie ligt. Festival Classique moet interen met een halve ton, Festival Dag in de Branding moet 20 mille inleveren (€ 182.000), Ensemble Klang mag door (€ 105.000) evenals Slagwerk Den Haag (€ 132.000); Modelo 62 krijgt nul, net als de New Dutch Academy. New European Ensemble blijft gelijk (€ 83.429).

Dominerende muziekuitvoerende instelling is het Residentie Orkest. Dat krijgt een pluim, én met het oog op Amare (zie ook elders) en met enige pijn in het commissiehart een bescheiden verhoging tot ‘slechts’ € 4.574.949 in het vooruitzicht gesteld. Grote winnaar is OPERA2DAY. De Haagse instelling wordt veel lof toegezwaaid en kan met € 430.000 rekenen op dik anderhalve ton méér dan het tot nu van Den Haag toe had.

Dans
Ook op dansgebied worden vele nodige noodlottige bewegingen ingezet. Als Dansstad mag Lonneke van Leth Dans omzien naar een andere financieringsbron, evenals Meyer Chaffaud en De Dutch Don’t Dance Divison. Kalpanarts schuift een bescheiden stukje op in de pikorde opschuiven tot jaarlijks € 110.00. Korzo krijgt een anjer in het revers maar blijft financieel gelijkstaan op het door haar gevraagde € 1.750.00.

Nederlands Dans Theater is hier de kolos. Het ontmoet applaus maar krijgt ook kritiek toegeworpen, met name op het gebied van diversiteit en de invulling van de programmering voor Amare. Het recente vertrekt van LigthfootLeon bij NDT, met medeneming van hun repertoire, kan NDT op landelijk niveau later nog zwaar vallen. NDT krijgt in Den Haag niettemin drie ton extra in de schoot geworpen: € 2.656.637. Holland Dance festival blijft steken op € 581.924. OFF Projects is de ‘new kid on the block’. Het initiatief rond Amos Ben-Tal is goed voor € 50.000.

Film
Filmhuis Den Haag is op dit gebied overheersend. Maar de enorme waardering van de commissie ten spijt krijgt het dertigduizend euro minder (€ 937.791). Filmfestival Movies That Matter blijft vrijwel gelijkstaan op € 189.046.

Letteren en debat
Zoals gezegd: Crossing Border Festival moet het veld ruimen. Het wordt met name verweten dat het haar artistiek-inhoudelijke missie niet goed op papier heeft weten te vangen. Writers Unlimited (€ 250.000) krijgt daarentegen ruim baan. De twee festivals zitten elkaar artistiek in de weg en staan volgens de commissie voortdurend met de rug naar elkaar toe ondanks eerdere oproepen, en ook zijn ze in een te dicht tijdvak opeenvolgend tijdvak geprogrammeerd. De commissie zag zich daarom genoodzaakt te kiezen.

Met Boekids heeft Den Haag een literair jeugdfestival. Het festival wordt gevraagd om met twintigduizend euro in te teren tot € 60.000. Met € 75.000 krijgt Huis van Gedichten er dertigduizend euro bij. Debutant Story Academy mag de vlag uithangen met liefst € 275.000.

Voorts krijgt geen van de partijen die had ingezet op een stedelijke debatfunctie groen licht. “De Commissie moet helaas concluderen dat deze in geen van de 35 aanvragen overtuigend is neergezet. De Commissie mist een gezamenlijke benadering en een sectorbreed gedragen plan.”

Musea en erfgoed
De musea in Den Haag zijn verantwoordelijk voor het grootste aantal cultuurbezoeken in de stad, waarbij met name de kunstmusea (inter)nationaal publiek trekken. De commissie: “Den Haag kent een gevarieerd museumlandschap. Daarmee vindt de Commissie de museumsector in belangrijke mate bepalend voor het imago van Den Haag als cultuurstad.”

Grote spelers in de stad zijn Kunstmuseum Den Haag, Haags Historisch Museum en Museon. Kunstmuseum Den Haag, inclusief GEM en Fotomuseum wordt geloofd maar moet het ondertussen doen met wat het al kreeg (€ 10.644.140). Het Haags Historisch krijgt € 1.892.000. Dat moet volgens de commissie Museum Bredius (‘verouderde dynamiek’) gaan beheren. Andere musea, zoals Mauritshuis, Mesdag Collectie, Panorama Mesdag, Beelden aan Zee en Omniversum zijn te bestempelen als rijksgesubsidieerd dan wel als particulier initiatief – en vallen daardoor buiten het bestek van het Haagse Meerjarenbeleidsplan.

Beeldende kunst
De Commissie ziet Den Haag als een bruisende gemeenschap van kleine beeldende kunstpodia, vaak geleid door kunstenaars en die informeel met elkaar verbonden zijn. Het totaal van dertien beoordeelde beeldende kunstinstellingen kent zeven nieuwe aanvragers. Dit is het hoogste aantal ten opzichte van de andere sectoren. De commissie wijst op de bedrijfsvoering van deze instellingen, die vaak op een ondergrens hun werk moeten doen.

Kunstforum (voorheen West) krijgt er met € 244.114 eigenlijk per saldo niets bij – en de commissie wijst er daarbij pijnlijk op dat de toekomstige huisvesting een probleemdossier kan worden.

Kunstruimte Nest boekt een halve ton winst tot € 162.000. Ook 1646 kan vier jaar door (€ 160.000). Stroom DH blijft op nul. De Grafische Werkplaats krijgt er dertigduizend euro bij (€ 81.726) Billytown zit en blijft in de wachtkamer, net als Heden en The Grey Space in the Middle. Als nieuweling mag iii voortaan € 65.500 toucheren.

De grootste veer die de sector moet laten is de Electriciteitsfabriek. De monumentale kunst die daar mogelijk is, wordt door de commissie als onvoldoende beoordeeld omdat ‘een artistiek-inhoudelijke visie’ ontbreekt.

Cultuureducatie en cultuuronderwijs
De commissie ziet een ‘stevige en sterke infrastructuur’ in Den Haag. Grootste knelpunt volgens haar is de afstemming en samenwerking tussen aanbieders op dit vlak. Ze prijst de instellingen Art-S-Cool, ( € 180.000, da’s € 75.000 meer dan nu) De Betovering, internationaal kunstfestival voor de jeugd (+ € 60.000 tot € 172.000) en nieuwkomer theaterschool Haags Theaterhuis (€ 90.000). Theaterschool Rabarber moet juist € 75.000 inleveren (€ 502.000). Topaze, ‘creatieve werkplaats in Transvaal’, wordt geprezen als bindmiddel tussen sociale groepen, en mag voortaan € 40.000 tegemoet zien.

Koepelorganisatie CultuurSchakel, educatief centrum voor school en vrije tijd, krijgt lovende woorden maar wordt ondertussen als rupsje Nooitgenoeg  gekwalificeerd. In pecunia gemeten wordt de instelling teruggefloten van € 3.422.335 naar € 2.123.994.

Ook de Cultuurankers spelen een rol in educatie. Zie daarover de eerdere opmerkingen hierboven.

Cultuurbeoefening in de vrije tijd
De commissie onderstreept het belang. Ze adviseert de middelen die daar nu op worden ingezet, te behouden. Dat heeft betrekking op bijvoorbeeld de regeling Haagse Amateurkunst, Ooievaarspas en Stichting Leergeld Den Haag, en het ‘snelloket’ Geld voor je kunst! Voorts verwacht de commissie veel van ‘combinatiefunctionarissen’ die bij de Cultuurankers moeten worden geposteerd.

Kunstzinnige vorming wordt van groot belang geacht, dit ‘vrijetijdsaanbod moet aan de markt worden overgelaten’.

OVERZICHT
Nieuw bloed:
Grauzone, Het Haags Theaterhuis, iii, OFF Projects, Page Not Found, Story Academy, Topaze.

Afvallers t.o.v. 2017-2020: Crossing Border, Ciconia Consort, Classical Encounters, Culture Clash 4U, De Dutch Don’t Dance Division, Diamant theater, Electriciteitsfabriek, Heden, Het Popdistrict, Lonneke van Leth Dans, LOOS, Matangi Kwartet, Meyer-Chaffaud, Museum Bredius, Muzee Scheveningen, Prinses Christina Concours, STET, Theater Branoul, TodaysArt, Trespassers W. Zuiderparktheater.

Gelijkblijvers t.o.v. 2020: CultuurSchakel, Filmhuis Den Haag, Firma MES, Het Nationale Theater, Holland Dance Festival, KOO, Korzo theater, Kunstforum/West , Kunstmuseum Den Haag, Movies That Matter, New European Ensemble, PAARD, Stroom DH, Theaters Diligentia & PePijn.

Winnaars (meer euri erbij):
Amare, Art-S-Cool, De Betovering, Bibliotheek Leidschenveen (Cultuuranker), Bibliotheek Loosduinen (Cultuuranker), Nederlands Dans Theater, Ensemble Klang, Grafische Werkplaats, Haags Historisch Museum, Huis van Gedichten, Kalpanarts, Laaktheater, Museon, Musicon, Nest, Opera2Day, PIP, ProJazz, Rewire, Residentie Orkest, Slagwerk Den Haag, Theater De Vaillant, Theater en Filmhuis Dakota, Theater De Nieuwe Regentes, Writers Unlimited.

Afgewezen / niet toegekend:
O.a. Another Kind of Blue, Billytown, Bureau Dégradé, Culture Unlimited, Ensemble Modelo 62, Heden, Herinneringscentrum Oranjehotel, Humanity House, Kwekers in de Kunst, Muziektheater Briza, New Dutch Academy, Prins27, Regentenkamer, The Grey Space in the Middle, Theatergroep Drang, Tonality.

Openluchtlachen

Tweede jaargang Summer of Laugh

“Is ook zo”, bevestigt Frank Heijman, programmeur van de theatercombinatie Diligentia-PePijn de suggestie dat vele cabaretiers, liedjes- en lachmakers dezer dagen vast ergens in de contreien van zomers Marbella, op Tenerife of Ibiza vertoeven, al dan niet werkend. “Daarom pols ik al in de loop van het seizoen de medewerking. Net zoals voor het programma ‘Start-Up Comedy’, ons maandelijkse lachontbijt op de vroege maandagochtend. Je moet wat goodwill bij ze opbouwen.”

Het is hem gelukt. Met deze tweede aflevering van bij elkaar drie avonden van inmiddels de tweede jaargang van ‘Summer of Laugh’ in het Zuiderparktheater kan hij met recht trots zijn: Rayen Panday, Alex Ploeg, Nabil Aoulad Ayad, De Règahs én Martijn Kardol maken deel uit van de line-up. De omlijsting van de koks van Parkoers en de Haagse Pica DJ zorgen voor een totaalavondje uit. Regen of geen regen. “Vorig jaar is dat bijna gelukt,” vertelt Heijman. “Tijdens het optreden van Yentl & de Boer ging het gieten. Maar dat liep uit op een epische avond, zorgde juist voor grote onderlinge verbondenheid met het publiek die naast de comédiennes op het betonnen podium van het Zuiderparktheater kwamen schuilen.

Programma
In 2008 kreeg Rayen Panday (1983) de persoonlijkheidsprijs van het Groninger Studenten Cabaret Festival, sinds 2016 is hij bij de Comedytrain, en nog recentelijk was hij te gast in het tv-programma ‘De tafel van taal’. Met Soundos El Ahmadi en Martijn Koning zat hij in de Netflix-special ‘Comedians of the World’. Heijman: “Zijn loopbaan vertoont een bijzondere curve, want van rechtenstudent tot comedian. Maar dat niet alleen: Sinds zijn debuut in Den Haag bij PePijn is hij doorgegroeid naar de Koninklijke Schouwburg.” Panday weet bijkans iedereen aan het schuddebuiken te krijgen. “Hij weet goeie grappen in sterke verhalen te vatten, soms verpakt in erg geestige typetjes. En hij is erg muzikaal. Hij doet in ‘Summer of Laugh’ fragmenten uit ‘Fenomeen’, zijn vierde programma, waarmee hij tot eind mei door het land toerde.”

Cabaretier Alex Ploeg (1985) werd eerder dit jaar genomineerd voor een ‘Neerlands Hoop’. Hij scoorde met ‘Klikbeet’ als met zijn debuutvoorstelling ‘Ultimatum’. De winnaar van de Publieksprijs van Cameretten 2016 is lid van Comedytrain, speler bij ‘De Grote Improvisatieshow’, leverancier voor meerdere tv- en radioprogramma’s waaronder ‘Dit Was Het Nieuws’ (RTL4), ‘COJONES’ (VARA) en ‘Foute Vrienden’ (RTL5), en soms is hij ook striptekenaar. Hij is explosief en schuwt het rafelrandje niet. “Ik hoop erg dat hij zijn gitaar meeneemt,” zegt Heijman, “want hij heeft ook erg spitsvondige liedjes.”

Nabil Aoulad Ayad (1984) wordt door Heijman betiteld als een ‘energiek entertainer’. Hij werd in 2006 uitgeroepen tot Nederlands kampioen ‘human beatbox’. In ‘De Wereld Draait Door’ liet hij Alexander Pechtold beatboxen. “Hij vreet de microfoon op en kan artiesten perfect imiteren, zoals Sean Paul. Hij is een snelle jongen die het publiek om zijn vinger weet te winden. Hij is op eigen kracht groot geworden, aan de bekende festivals heeft hij nooit deelgenomen. Als er straks een piano op het podium staat, zou ik hem het liefst op dat instrument horen.”

Martijn Kardol (1989) won ‘Groningen’ en ‘Leiden’ in een en hetzelfde jaar. “Dat wordt als niet zo verstandig gezien in cabaretland,” merkt Heijmans op. “Het is beter om de aandacht van publiek, pers en programmeurs langere tijd vast te houden.” Kardol is dit jaar eveneens genomineerd voor een Neerlands Hoop, de jaarlijkse belofteprijs in cabaretland. “Hij is een cabaretier pur sang, de anderen zijn veeleer als comedians te beschouwen.”

Als uitsmijter staan De Règâhs op de rol.”Het is fijn om ze erbij te hebben. Altijd feest, vol humor en ze hebben een brede achterban in Den Haag. Een fenomeen.”

“We nemen het Zuiderparktheater compleet over,” zegt Heijmans. “We kleden het Zuiderparktheater zomers aan. Een compleet avondje uit in eigen stad. En wat is er dan mooier dan in de zomermaanden onder een strakke sterrenhemel de dag met een lach te kunnen besluiten,” vraagt hij zich retorisch af.”Je komt naar de ‘Summer of Laugh’ om er te lachen, vermaakt te worden en nieuwe artiesten te zien.”

Een optreden in een openluchttheater: voor de meeste comedians en cabaretiers is dat een novum. “Je ziet er vaak toneel of muziek, maar cabaret is buiten de ‘big shots’ tamelijk ongebruikelijk,” weet Heijman. “Alleen daarom al is dit belangrijk om te doen. Maar ook vinden wij het belangrijk om gedurende het gehele seizoen ons publiek te kunnen bedienen.”

‘Summer of Laugh’, Diligentia/Zuiderparktheater, zaterdag 10 augustus. Met Rayen Panday, Alex Ploeg, Nabil Aoulad Ayad, De Règahs en Martijn Kardol. Meer informatie: http://www.diligentia-pepijn.nl.

Zomertheater in de open lucht

Zuiderparktheater stroomt vol in 2018

Het kan weer: de zomer vieren en je onderdompelen in kunst en vertier. Rosénippend, of bierbommelend de bloemetjes buiten begroeten.

Zomeravonden zijn er soms zó helder dat je de sterren kunt aanraken. Marijke Reuvers, directeur van het Zuiderparktheater, kijkt alvast uit naar vrijdag 10 augustus. Rond die tijd scheert elke zomer de Perseïden-meteorenzwerm langs de hemel: een wolk stofdeeltjes achtergelaten door komeet Swift-Tuttle.

Kans op vallende sterren dus – en zodra je er eentje ziet mag je een met een gerust hart een wens uitspreken. “En dan onder die sterrenhemel relaxed luisteren naar de zachtaardige muziek van popband Loco / Motive,” glimt Reuvers, “met daarbij een futuristische cocktail in de hand terwijl je het theatercollege ondergaat van Ernst Molenaar over het ontstaan van deze Perseïden-zwerm en over andere vreemde zaken in ons zonnestelsel.”

Nog is dat die avond niet alles want vervolgens kun je in een zwart gat wegzinken bij de epische science fiction-film 2010: The Year We Make Contact, het vervolg op 2001: A Space Odysee.

De ‘oude’ Grieken hielden in het jaargetijde van de goudgele zomerzon, al was dat wel dik 2500 jaar geleden, al grondig huis met hun dionysische theaterfeesten. Al is het eeuwen later, ook in Nederland bloeien de zomerfestivals. Den Haag heeft voor dit doel zelfs een heus buitentheater laten bouwen, in het ruim opgezette plantsoen dat architect Berlage daartoe in 1908 uittekende: het Zuiderpark.

“Drie jaar geleden hebben we een doorstart kunnen maken,” vertelt Reuvers. “We zijn sindsdien erg gegroeid, vorig jaar hadden we met 16.000 bezoeken driehonderd procent meer aan kaartverkoop dan in het heropeningsjaar. Ik zie kansen liggen om verder door te groeien, bijvoorbeeld door het voorseizoen meer te gaan benutten.”

Ook kijkt ze, nu al, bevallig richting wintertijd. “Onze kerstproductie Scrooge was een hartverwarmend succes. Komende winter gaan we Vivaldi Code Rood brengen. In ieder geval kunnen we tot zeker 2020 buiten blijven spelen, zoveel is zeker.”

Het Zuiderparktheater is een podium in de open lucht voor (kinder)theater, cabaret, muziek en allerhande festivals, maar er zijn ook fietstochtjes (sculpturenroute) en een roofvogeldemonstratie. De speelplaats voor jong en oud is op stoom gekomen. Dit jaar zijn er, evenals vorig jaar, zo’n honderd verschillende activiteiten.

Een greep: Spinvis, Pink Floyd would-be’s, Yes-R, en een ‘Summer of Laugh’ in samenwerking met Diligentia, met onder meer Yentl & de Boer, en met Sjaak Bral die op de openingsavond als ‘host’ optreedt.

Reuvers: “Zelf houd ik erg van het The Hague African Festival. Het heeft een jubileum te vieren, want het bestaat tien jaar.” Medio juli wordt het muzikaal gevierd met optredens van onder meer de reggaekoningen van SoulDia (Senegal), percussiemeester Oké Sene (Senegal), funaná met Tabanka (Kaapverdië), de Refugee All Stars (Sierra Leone), de Kameroens-Nederlandse zangeres Ntjam Rosie (Kameroen), de Ghanese Wiyaala (Ghana) en Amartey, fakkeldrager van de AfroPop-sound in Nederland. Reuvers: “De editie van dit jaar is groter dan voorheen, want er is ook een uitgebreide marktplaats.”

Heerekrintjes!, zo lieten Nederlandse volkspoppenspelers hun draad-, stang-, stokpoppen of marionetten in de negentiende eeuw regelmatig ontvallen als ze optraden bij de toenmalige Haagse kak omdat ze er verplicht een parlementair taalgebruik op na moesten houden. In het Zuiderparktheater staat deze verbasterde vloek voor een ‘volkspoppenfestival’.

Reuvers: “We vinden het jammer dat de poppenkast uit Nederland lijkt te verdwijnen. We willen de traditie nieuw leven inblazen door traditionele poppentheatervormen uit uiteenlopende landen en culturen samen te brengen.” Dat gaat van Jan Klaassen, Punch & Judy en Pulcinella tot Japanse bunraku. Het Zuiderparktheater programmeert die dag gerenommeerde makers uit binnen- en buitenland naast jonge makers uit Den Haag.

“En je kunt zaterdag 18 augustus ook je eigen poppenkastfiguur maken, waarmee je in je eigen poppenkast kunt spelen. Ook is er een optocht met reuzenpoppen door het park.”

Er is ook aandacht voor klassieke muziek, onder meer met het Residentie Orkest (Symphony in the Park) en het Sweelinckorkest, zeventig enthousiaste en bevlogen studenten van Amsterdamse universiteiten en hogescholen die instrumentale delen van de veertien uur tellende score uit Wagners monumentale Ring spelen.

Kerstgeesten uit heden, verleden en toekomst

Zuiderparktheater brengt ‘Scrooge’

Het Zuiderparktheater hult zich deze winter in kerstsferen met een wandeling door het park aan de hand van de vleesgeworden vrek Scrooge.

‘A Christmas Carol’ heet Dickens standaardwerk officieel. Maar is beter bekend als ‘Scrooge’, gemodelleerd  naar de geconstrueerde, desondanks vleesgeworden vrekkige hoofdpersoon en pandjesbaas Ebenezer Scrooge. Boze tongen beweren dat Dickens zijn personage inkleurde aan de hand van Thomas Malthus, naast demograaf vooral blijvend op het netvlies gebrand als zwartkijker.

Onvermijdelijk duikt hij, Scrooge, elke kerst weer op, ook hier in Den Haag. Theatertje Branoul doet al jaren een duit in het zakje met een gloeiende versie die acteur Bob Schwarze er op de toppen van zijn kunnen ten beste geeft. Maar dit jaar brengt ook het Zuiderparktheater een versie van de kerstvertelling-bij-uitstek. Niet alleen op het podium van het openluchttheater trouwens, want ook op verschillende buitenlocaties in het Zuiderpark. Dat vertelt Arne Sybren Postma, regisseur van deze ‘Scrooge’. Postma tovert er een interactieve muziektheater-winterwandeling mee te voorschijn als uit de hoge hoed, een combinatie van locatietheater met kinderen en volwassenen in een mix van opera, musical, koor, dans, percussie en … dressuur.

“Klopt,” bevestigt Postma, en hij is daarmee meteen de eerste om toe te geven dat Scrooge geen bijster originele keuze is. “Maar het is voor het eerst dat het Zuiderparktheater in dit seizoen van het jaar een eigen productie uitbrengt, en dus wil je een titel die bekend is.” Waarom dan toch ‘Scrooge’?, vraag hij zichzelf retorisch af. “Nou, het is een stuk met een duidelijke opbouw, speelt zich af rond drie rondwarende geesten. Dat aspect werd destijds fascinerend gevonden, denk maar eens aan de figuur van Frankenstein en aan vampieren, die stammen ook uit die tijd. Belangrijker: we gaan hier met Scrooge nieuwe dingen uithalen hoor. Kom maar kijken!”

Postma heeft een route door het immense Zuiderpark uitgedacht. Straks zijn op negen plaatsen scènetjes van elk pakweg tien minuten te zien. Elk tijdsgewricht (verleden, heden en toekomst) kent drie scènes. “Als in een pretpark zwerf je langs idyllische plekken, soms zijn het plaatsen die je niet of nauwelijks kent, zoals Het Glazen Huis of die van Stoomgroep West, dat in het Zuiderpark een minirail beheert met spoor en al.

Je mag helemaal zelf de route bepalen. Je mag er dus ook voor kiezen om een en dezelfde scène desnoods vijf keer achter elkaar te zien. Maar als je de route geheel volgt ontdek je Scrooge in verschillende gedaanten: als kind en als jongvolwassene, maar ook als operazanger. Je gaat meemaken wat hij is, wat hij was en wat hij zal zijn.”

De opvallende rol van Marley, Scrooges geestige criticaster – hij waarschuwt als eerste van drie geesten dat Scrooge het over een andere boeg moet gaan gooien – wordt gespeeld door Guus van der Steen, Haags guerrilladichter, acteur en muzikant van de Haagse band KernKoppen. Van der Steen heeft zelf de tekst geschreven voor zijn aandeel.

Straks zijn er zo’n honderd koorzangers, acteurs, dansers en figuranten in touw, berekent Postma. “Stuk voor stuk mensen die wat in hun mars hebben hoor, ik zou het merendeel doorgewinterde semiprofs noemen.”

De grande finale is meteen ook de apotheose van de wandeling. Die vindt plaats in het openluchttheater, dat met de omzomende bladerloze bomentakken een spookachtige aanblik biedt. Zelf een dekentje meenemen en jezelf voorzien van thermisch ondergoed, lijkt geen overbodige luxe. Maar het Zuiderparktheater weet met dat weer-bijltje te hakken, dus is er ongetwijfeld aan comfort en de inwendige mens gedacht. En natuurlijk komt Scrooge ook in het Zuiderpark tot inkeer – niemand blijft immers totaal ongevoelig voor druipkaarsenromantiek die kerst heet…

Zuiderparktheater: Scrooge. Te zien op 23 (tryout), 26 (première), 27 december (matinee en avond) en 28 december 2017. Meer informatie: zuiderparktheater.nl.