Tijd voor lachende gezichtjes
De Parade is weer in Den Haag. Het leven is een feestje. Je moet dan wel zelf de slingers ophangen.
Revuetijden herleven in illustere spiegeltenten, taveernes en dranklokalen als de Casa Mondo, Café Correct, Hotel Vilé, Teatro Cuatro en De Blauwe Hemel. Het meervoud van leven, zegt de tweekoppige Parade-directie Loesje in haar programmagids na, is lef. Dat geldt voor het gros van de 625 artiesten, musici en kunstenaars die op het nomadisch variétéfestival van de Parade als zzp’er hun werk doen – net als de talloze Parademedewerkers trouwens. Aan al die zzp’ende toneelspelers en muzikanten wordt op de Parade ruim baan verleend, in tenten met van die klinkende namen.
Voornaamste wapenfeit van de Parade: Altijd is het er leuk, weer of geen weer. Van de trouwens al jaren oprukkende gezellige ‘verleuking’ in Nederland is de Parade een trouwe afgezant. Voor velen is het de opmaat tot een welverdiende zomervakantie. Dus vooral niet te luid hardop nadenken! Toch kun je er, en meer dan vroeger het geval was, ook je innerlijke ik opladen. Anders gezegd: niet alleen het buikje rond eten – het gaat er van haute friture tot crepes artistiques en zelf te bakken poffers bij Au Gwen Marie – maar ook de hersenpan eventjes laten kraken, met goedgemutste, verrassende, geengageerde – en eerlijk is eerlijk, soms ronduit tegenvallende voorstellingen. En als je op een onbewaakt moment de zonnewarmte eens goed op je gemoed en lijf laat inwerken, blijkt dat opeens een weldadig zonnepaneel: Je kunt er weer een tijdje tegenaan! De Parade is door die bril bezien als brandstof voor de (over)vermoeid geraakte geest.
Al een kwart eeuw lang kan dat op het omheinde Parade-terrein – waarvan nu zo’n vijftien jaar in Den Haag. De verzameling die tegenwoordig 23 tentpaviljoens omvat, slaat opnieuw haar kampement op in het Westbroekpark. Daar slaat het je er om de oren met hapklare brokken muziek, met (soms) onderhoudend en soms inventief theater, en met lachwekkende comedy. En, voor het eerst, met museumkunst! Met Het Parade Museum heeft Nederland er in zomertijd opeens een nieuwe presentatieruimte bij. De editie 2016 is ingericht door Fotomuseum Rotterdam, dat van het beroemde fotoboek Eye Love You van ‘straatbeeldfotograaf’ Ed van der Elsken een ‘filmische montage’, een mooie diashow maakte. In de toekomst zorgen andere musea elk een zomer voor de invulling van dit volksmuseum bij uitstek.
Muziek
Op de Parade kun je je wentelen in muziek. In Den Haag zijn er optredens van onder meer de Dopegezinde Gemeente, Herman Pouderoyen, Nachtschade en Philip Kroonenberg. En vanouds is er natuurlijk De Levende Jukebox. Jules Deelder is weer van de partij met Bas van Lier en De Deelderiers. Maar de aandacht gaat toch vooral uit naar Club Helmbreker, een collectief popmuzikanten dat vergeten albums opnieuw onder de aandacht wil brengen. Exact honderd jaar na diens geboortejaar brengt de band integraal de elpee Watertown van Frank Sinatra ten gehore, een conceptalbum dat het verhaal vertelt van een man die, verlaten door zijn vrouw, achterblijft met hun kinderen. De songteksten laten zich lezen als een verzameling brieven die hij aan zijn oude geliefde schrijft, maar nooit verstuurt. Uitgelezen musici (o.a. Anne Soldaat) en een interessante bezetting (met onder meer hoorn, mondharmonica, cello en viool) zorgen voor een gedenkwaardig eerbetoon en mooi rustpunt dat soms ook swingt als de neten.
Theater
Beperkte de Parade zich tien jaar geleden nog voornamelijk tot een muziekovergoten tijdverdrijf; mettertijd is het notenfuifje uitgegroeid tot een theaterparty (104 voorstellingen!) waar vooral jonge honden onbekommerd de hoofdrol opeisen. Een kraamkamer, omringd met een gretig toekijkend publiek van (piep)jong tot (stok)oud. Wat gebleven is, dat is natuurlijk het parademaken. Dat maakt trouwens sowieso een groot deel uit van de lol op het terrein. Neem de acteurs Teun Luijcks en Vincent van der Valk die dat namens Toneelgroep Oostpool doen met Kletsmajoor. Het tweetal belooft vier uur non-stop twee oren van je hoofd te zullen kletsen – en dat blijkt geen loze belofte. Als opwarmer kun je ‘gratis’ hun kleedkamersessie bezoeken; om af te kicken is er een voor iedereen toegankelijke slotceremonie. Daartussenin spelen ze in Teatro Cuatro drie keer een halfuur hun ‘voorstelling’. Nou ja, het is eerder een uit de hand gelopen repetitie, vol gekakel en gebeuzel, maar met enige humor opgedist. Dat dan weer wel. Volkomen sufgeluld kun je je daarna weer laven aan een biertje of wijntje.
Bekende namen uit het reguliere theater geven op de Parade optredens, onder meer Club Guy & Roni met de Poetic Disasters, Servaes Nelissen & Ilse Warringa, Paul Haenen, Orkater, Theater Rast, Sabri Saad El Hamuus & Co, de Theatertroep, Suver Nuver, La Isla Bonita, en Saman Amini (bekend van Nobody Home).
In de Theatertoren, centraal op het terrein, speelt zich LEUK van BonteHond af. Drie levenslustige types proberen de boze wereld buiten te houden, koste wat het kost. En alsof hun leven er werkelijk van afhangt leggen ze hun ziel en zaligheid in uiterlijk vertoon, in entertainment. In een show waar het songfestival een puntje aan kan zuigen. Ze noemen het zelf: ‘een bittere zomershow met een vrolijk maar dun randje’. Een wrang-humoristische aanklacht tegen de hang naar geluk en het dagelijks ontwijken van ellende. Kijk, dát schuurt en schrijnt! Juist op het Parade-terrein waar ‘leuk’ tot levensmotto is verheven. Het leven als een reuzensmiley, een levensgrote! Het leven is een feest Je moet dan wel de slingers zelf ophangen. En vergeet ze niet eerst te kopen!
Theater aan het Spui brengt vijf producties
Waar bekende theaters in Den Haag nog altijd graag de kat uit de boom kijken, pakt Theater aan het Spui op de Parade jaar in jaar graag uit met jong talent. Op de zesde editie dat het er paradeert presenteert het liefst vijf producties, waarvan eentje exclusief in Amsterdam. “Absurd veel,” bekent Cees Debets van Theater aan het Spui. “We doen het omdat we het erg leuk vinden, maar toch vooral om jonge makers publiek te gunnen. Vorig jaar waren dat er zo’n negenduizend.” Een aantal jaren geleden heeft Theater aan het Spui speciaal voor de Parade zelfs een theatertje gebouwd, Zaal 4 geheten. “Ons Houten Huis.”
Talenten kunnen eerst dik twee maanden hun gang gaan in Zaal 3, de zaal van Theater aan het Spui aan het De Constant Rebecqueplein. “Jong talent kan er in die veilige, beschermde omgeving voorstellingen ontwikkelen. Het is een laboratorium.” Hoe pittoresk, intiem en klein aan de buitenkant ook, de houten zitbanken in het Houten Huis bieden plaats aan zo’n veertig bezoekers. Hoewel het speelvlak er hooguit 3 bij 1 meter meet heeft Theater aan het Spui met Zaal 4 de voorbije jaren op de Parade laten zien dat die mini-setting goed is voor toptheater.
De Haagse theatermaker Jos Nargy is voor Debets hofleverancier. Bijvoorbeeld bij de Poezieboys, waarin hij samen met Joep Hendrix blijk geeft van hun voorliefde voor literatuur, Russische underground en de Beatgeneratie, en vooral voor de Amerikaanse dichter Allen Ginsberg. In de voorstelling wordt de vraag gesteld wie Ginsberg was. Nargy: “Wat dreef hem, wie waren zijn vrienden en wat schuilt er achter dat lieve gezicht?” Het duo interviewde mensen die Ginsberg gekend hebben, en lezen voor. Het mondt uit in een ‘documentair-poëtisch experiment’.
Nargy maakt eveneens deel uit van Thomas, Sacha en Jos. Vorig jaar brachten zij een wonderschone versie van Toon Telllegens Een vorig leven, een regelrechte Paradehit. Dit jaar staan ze minus Thomas op de KinderParade. Ze vragen zich daar vertwijfeld af wat ouders doen als kinderen er niet bij zijn, en ontrafelen daarbij en passant eeuwenlang bewaarde geheimen. En, zo kondigen ze aan, hun ontdekkingen zijn bepaald schokkend. Nargy is verder op eigen titel ook te zien in Gilminder, een intieme (no-knuffel) rockshow waarin de kunst van het versieren onorthodox wordt bijgebracht.
Moederland
Actrice Naomi van der Linden speelde onlangs de dochter van Mandela in de musical Amandla Mandela. Eerder dit jaar speelde ze haar voorstelling Moederland in Zaal 3. Vanwege haar donkere huidskleur krijgt ze geregeld de vraag gesteld waar ze ‘eigenlijk’ vandaan komt. “Het antwoord is: Den Haag” zegt ze, “maar dat blijkt zelden bevredigend.” Voor Moederland besloot ze daarom op zoek te gaan naar haar Afrikaanse roots en reisde af naar Zambia. Het levert een bewogen reisverslag op naar het hart van Afrika, een persoonlijke zoektocht naar identiteit.
In Spaceships Know Which Way To Go deelt Vincent Brons met Anneke Sluiters zijn fascinatie voor het universum. Vanaf de microkosmos van de Parade bouwen ze ter plekke een sterrenstelsel en wordt een poging gewaagd het gigantische zwarte hemelspansel dat boven ons hoofd zweeft, te begrijpen. Een sci-fi spreekbeurt die zich afspeelt ergens tussen de grootsheid van het heelal en eenzaam verdwalen in het oneindige in.
Ten slotte tekent Theater aan het Spui twee keer per dag voor radio met Studio Vrijgewillig, een voorstelling/programma/uizending die met headsets te beluisteren valt. Er wordt theatraal verslag gedaan over vrijwilligersactiviteiten op het festivalterrein, waarbij goeddoen en geven centraal staan. Een prikkelend programma, volgens de makers, met toekomst‐veranderende radio en levensverrijkende activiteiten.
KinderParade
Naast de avondeditie is er iedere dag een uitgebreide KinderParade met theatervoorstellingen, muziekoptredens en workshops. De allerkleinsten, peuters, kleuters en al wat verder opgeschoten kroost kan naar hartenlust spelen en kijken. Bijvoorbeeld in Villa Lila om te timmeren, te schilderen of de pet te versieren.
Maar ze kunnen ook naar de Silent Disco, zelf poffertjes bakken of hun gezichtje laten schmincken. Ook zijn er talloze jeugdtheatervoorstellingen. Bijvoorbeeld VONK! van de Toneelmakerij & Het Nut. Op een dag treffen twee jongens treffen in hun geheime heilige hut een meisje aan. Stel je voor! Een meisje! Maar meisjes, die zijn toch stom?! Als uit de hut opeens rook opkringelt schreeuwen de jonge toneelkijkertjes hardop mee: ‘Waar rook is, is vuur!’.
Er zijn op de KinderParade ook jeugdtheatervoorstellingen van Pieter Tiddens, Max Tak, Theater aan het Spui (zie elders) en Percossa/Oorkaan.
Wat is de Parade?
Op de Parade zie je theater-, dans- , mime- en muziekvoorstellingen in tenten die voor het merendeel speciaal voor het festival zijn gemaakt. De Parade-tournee begint in Rotterdam en reist met alle tenten en restaurants via Den Haag (Westbroekpark, vrijdag 8 tot en met zondag 17 juli 2016) en Utrecht door naar eindstation Amsterdam. Tot 16.00 uur is de toegang tot het festivalterrein gratis.
Eric Korsten 